İspanya'da seçim, düğümü çözmedi
İspanya'da pazar günü yapılan parlamento seçimlerinin ardından hala çoğunluk sağlanamadı. Sosyalist İşçi Partisi PSOE en büyük siyasi güç olmayı sürdürürken muhafazakar Halk Partisi (PP) ve aşırı sağcı Vox oylarını arttırdı. Podemos'un solcu partilerle kurduğu ittifak ise yedi koltuk kaybetti. Parlamentodaki kilit çözülecek mi?
Kumar oynayan Sánchez dinlemeyi öğrenmeli
Frankfurter Rundschau'ya göre asıl büyük kaybeden Pedro Sánchez:
“Kendisi kabul etmek istemese de İspanya'daki parlamento seçimlerinin sonucu, hem ülke hem kendi açısından bir felaket. Sánchez kumar oynuyor, rest çekip hiçbir risk karşısında geri adım atmıyor. ... Birkaç yıl önce İspanyol Sosyalist İşçi Partisi'nin liderliğine de böyle gelmiş, bu süreç sırasında neredeyse partinin dağılmasına yol açmıştı. Sánchez güvensizlik oylamasıyla iktidara geldi ve nisandaki seçimleri kazandı. En geç o gün siyaset üslubunu değiştirmesi gerekirdi. ... Anlaşılan bunu yapamıyor. Tek yapabildiği herkesin karşısına tek başına dikilmek. Çoğulcu bir ülkeyi bu şekilde yönetilmez. ... Bu seçim onun için bir uyarı olmalı. Nihayet açık olmalı ve dinlemeyi öğrenmeli.”
Başbakan artık taviz vermek zorunda
Journal 21, büyük koalisyon kurulmasına ihtimal vermiyor:
“Ne sol, ne de sağ kanat tek başına hükümet kuramayacağı için, kağıt üzerinde tek çözüm, Sosyalist İşçi Partisi PSOE ile Halk Partisi PP arasında kurulacak bir koalisyon gibi görünüyor. Bu iki geleneksel blok onlarca yıldır birbiriyle 'tarihi bir düşmanlık' içinde ve bugüne dek nöbet değiştirir gibi sırayla iktidara geldiler. Şimdi bir koalisyon kurmaları, pek ihtimal dahilinde gözükmüyor. Buradaki tek seçenek, sosyalistlerin bir azınlık hükümeti kurması, Halk Partisi'nin de bunu tolere etmesi. Ancak bunun için sosyalistlerin içerik itibariyle PP'ye ödün vermesi gerekir. Ayrıca Başbakan Pedro Sánchez'in de sürekli su yüzüne çıkan kibrini dizginlemesi ve taviz vermeye hazır olması gerekli.”
Sürekli erken seçimle engeller aşılamaz
Parapolitika, Sánchez'in erken seçim hesaplarının çarşıya uymayacağını düşünüyor:
“Büyük bir gerçek bir kez daha teyit edilmiş oldu: Kökeninde farklı sebepler yatan bir sorunu, matematiksel bir çözüm bulmak üzere oylamaya sunmak o zaman yanlış olduğu gibi şimdi de yanlış. ... Birçoğuna göre ülkenin kurtuluşu, iki büyük geneleksel güç olan sosyalistler ile yine benzer bir çıkış yakalayan Halk Partisi'nden müteşekkil 'büyük koalisyon'. Ancak bu, İspanya siyasi sistemi için neredeyse tabu bir konu. Ne var ki bu, İspanya için tek gerçekçi çözüm -her ne kadar bu durumda Vox'un ana muhalefet olması sözkonusu olsa da.”
Ciudadanos'a ders olsun
İspanya'da liberal Ciudadanos (Yurttaşlar Partisi) lideri Albert Rivera, partisinin seçim felaketine istifayla karşılık verdi, zira partinin elde ettiği koltuk sayısı 57'den ona düştü. La Vanguardia, bunu partinin sağa kayışının bir sonucu olarak görüyor:
“Bundan altı ay önce Rivera, Yurttaşlar ile PSOE arasında bir mutabakat sağlayabilirdi. 123'ü sosyalistlerin, 57'si liberallerin elinde olmak üzere toplam 180 koltuğa sahip oldukları bu dönemde Rivera, ülkeye siyasi istikrar, kendineyse başbakan yardımcılığı mekviini sağlayabilirdi. Aradan henüz altı ay geçmemesine rağmen grubu, Temsilciler Kongresi'nde altıncı sıraya geriledi. ... Bir siyasi parti, başka özelliklerinin yanı sıra ortak bir ideolojiyi paylaşan insanların da birlikteliğidir. İdeolojiler duruma uyum sağlayabilir, ama Rivera'nın tahmin ettiği kadar da değil.”
Sol dağılmak üzere
Başbakan Pedro Sánchez yanlış hesap yaptı, diyor Der Standard:
“İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, birkaç koltuk daha kazanacağını ileri süren anketler yüzünden, kesin görünen hükümet çoğunluğunu elinden kaçırdı. Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) lideri, müzakere masasına oturmak yerine, alternatif sol ittifak Unidas Podemos'la (UP) koalisyon kurulmaması için elinden geleni yaptı. Unidas Podemos ise Sánchez'in üç bakanlık önerdiği temmuz ayında bu fırsatı değerlendirecek kadar akıllı davranmadı. Daha fazlasını elde etmek için blöf yaptı ve kaybetti. Sosyalistler ile alternatif sol arasındaki olası bir ittifak, pazar günü büyük oranda oy ve koltuk kaybetti.”
Merkezci şahinler güçlendi
Tages-Anzeiger, iki sağ partinin oylarını arttırmasının Katalonya krizini daha da keskinleştireceğini söylüyor:
“Vox Partisi'nin güçlenmesiyle bölgelerin kısmi özerkliğini kaldırmak, Katalonya'daki bağımsızlık taraftarı partileri kapatmak ve bölgesel dillerde eğitimi kısıtlamak isteyen kesim güçlenmiş oldu. Bu durum Katalonya krizi için iyi haber değil. Krizi, sertlikle ve yangına körükle giden bir dille çözmek imkansız. Oysa Barselona yönetimi görüşmeye hazır. Genç nesil kısmen radikalleşmiş olsa da ılımlı Katalonya Cumhuriyetçi Solu (ERC) Carles Puigdemont'un seçim ittifakına baskın çıktı. Yani önümüzdeki günlerde diyalog şansı var, ancak siyasetin kilitlenmesi ve sokakta şiddet olaylarının yaşanması maalesef daha olası görünüyor.”
Tek bir seçenek var
El Mundo'ya göre ülkede istikrarlı bir hükümet kurmanın tek yolu, sosyalistler ile muhafazakarlar arasında bir koalisyon kurulması:
“Bu engel ancak anayasayı, reformları ve demokrasimizin ayrılmaz bir parçası olan uyum ve barış ruhunu önceleyen güçlerin birleşmesiyle aşılabilir. İspanya'nın çıkarları için İspanyol Sosyalist İşçi Partisi PSOE ile Halk Partisi PP arasında bir koalisyon şart. Daha önce böyle bir kombinasyon hiç olmamıştı, ama şimdi kesinlikle gerekli. ... İstikrarsızlığın uzaması, milli birliğimizi tehlikeye atacak ve Brüksel'in güvenini yeniden kazanmak için ülkenin ihtiyacı olan reformları geciktirecektir.”
Siyasi harita yeniden çiziliyor
Dagens Nyheter, diğer ülkelerdeki siyasi partilere, İspanya seçim sonuçlarını iyice incelemeyi tavsiye ediyor:
“İspanya örneği, Avrupa'da siyasi haritaların yeniden çizildiğinin göstergesi. Periferideki yeni oluşumlar, İspanyol Sosyalist İşçi Partisi PSOE ve sağ görüşlü Halk Partisi PP gibi geleneksel yapıların çoğunluk hükümeti kurmasını engelliyor. Oysa istikrarlı ve dayanıklı hükümetler kurabilmek, yani merkezde köprüler kurabilmek için bu şart. İspanya'nın ilerleyebilmesi için PSOE ile PP'nin uzlaşması gerekli görünüyor. Bu seçim bir taraftan da merkezdeki liberal partilere, hem PP'yle hem de PSOE'yle birlikte çalışmamaları halinde oluşan yeni koşullarda belki de önemlerini yitireceklerine dair önemli bir hatırlatma.”