Ukrayna: Zelenskiy anayasa mahkemesini kapatmak istiyor
Ukrayna Anayasa Mahkemesi'nin tartışmalı bir kararı, Cumhurbaşkanı Zelenskiy için bardağı taşıran son damla oldu. Mahkeme, yolsuzlukla mücadele kurumlarının yetkilerini kısmış, resmi görevlilerin malvarlığı beyanlarının incelenmesini yasaklamıştı. Bu kararın ardında Rusya yanlısı güçlerin parmağı olduğunu düşünen Zelenskiy, mahkemeyi kapatmak istiyor. Zor durumda kurtarıcı bir hamle mi bu, yoksa güçler ayrılığına indirilmiş bir darbe mi?
Yüksek Mahkeme meşruiyetini riske attı
Financial Times'a göre, bu mahkemede hiçbir şey olması gerektiği gibi olmadığı için Zelenskiy'in başka çaresi kalmadı:
“Ukrayna adalet sistemi, oligarkların çıkarlarına hizmet eden yargıçlardan mustarip. Anayasa Mahkemesinin kimseye hesap vermek zorunda olmayan iki yüksek yargıcını, 2014 yılında görevden alınan Rusya yanlısı Başkan Viktor Yanukoviç atamıştı. Mahkeme geçen hafta verdiği kararla meşruiyetini kaybetti. Yüksek Mahkemenin birkaç üyesine beyan yükümlülüklerini ihlal ettikleri gerekçesiyle soruşturma yürütülüyor. Yani çok açık bir çıkar çatışması söz konusu. Mahkeme çıkarımlarını destekleyen yasal argümanlar sunamadı. Artık anayasayı savunmuyor, onu ele geçirmiş durumda.”
Totaliter cazibe
Adevărul için yazan analist Cristian Unteanu, cumhurbaşkanının davranışı karşısında şaşkın:
“Zelenskiy'in kararı bizi gafil mi avladı yoksa iktidarın tüm araçlarına el koymanın cazibesinin anlaşılan hiç gündemden düşmediği Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinde giderek yayılan bir trendin uzantısı mı bu? Bir zamanlar buna, totaliter cazibe adını vermiştik; başkalarıysa, Komünist iktidar organlarının kendilerine dayattığı uygulamaların anılarından kurtulamamış ulusların zihniyetinden bahsediyor. Zor zamanlardan geçerken, hele bir de mali zorluklarla boğuşurken ve oligarkların devlete baskı yaptığı bir yerde, neden Polonya'da olduğu gibi bir darbeyle yargıçlardan ya da şimdi Ukrayna'da olduğu gibi topyekun anayasa mahkemesinden kurtulmayalım?”
Anayasa krizi Rusya'nın işine geldi
Anayasa mahkemesi hakkındaki tüm memnuniyetsizliklere rağmen, şu sıralar atılacak düşüncesiz adımlar büyük zarara sebep olacaktır, diyor Ukrayna eski başbakanlarından Aleksey Gonçaruk, nv.ua'da:
“Kesin olan bir şey varsa o da Ukrayna'da anayasa mahkemesine ne toplumun ne de uluslararası partnerlerin güvendiği. Mahkemenin yenilenmesi Ukrayna'nın bir hukuk devleti kalmasında merkezi öneme sahip. Bu yeni başlangıcın vakitlice başlaması gerekir. Ancak bunun kati bir şekilde yasal çerçevede gerçekleştirilmesine dikkat edilmeli. ... Ukrayna'da yasal bir kargaşanın olması ve devlet kurumlarının altının boşaltılması tam da Kremlin'in amacı zaten. Daha yalın bir ifadeyle, Moskova yönetiminin arzusu, Ukrayna'da cumhurbaşkanı, parlamento ve anayasa mahkemesinin anayasaya sadakat konusunda kendi aralarında kapışması ve bu sırada birbirilerinin kararlarını baltaladığı bir ortam yaratılması.”