İran'ın İsrail'e yönelik insansız hava aracı ve füze saldırısının ardından Ortadoğu'da gerginlik sürüyor. ABD Başkanı Biden, İsrail'i saldırıya karşılık vermemeye çağırmıştı. Cuma günü İran'ın İsfahan bölgesindeki bir hava üssünde patlamalar meydana geldi. İsrail, bunun bir saldırı olduğu yönündeki spekülasyonlarla ilgili yorum yapmadı. Avrupa basını mevcut durumu irdeliyor.

Moldova’ya bağlı yarı özerk Gagavuzya bölgesi, Rusya’yla yakınlaşma yolunda ilerliyor. Rus yanlısı ŞOR Partisi’nden Gagavuzya Başkanı Evghenia Guţul, Rus ödeme sistemi Mir’e dahil olunacağını, ayrıca Moskova’nın Gagavuzya’dan tarım ürünü ihracatına onay verdiğini ve ucuz doğalgaz vaadinde bulunduğunu duyurdu. Yorumcular, Moldova’nın Transdinyester’le birlikte ikinci bir bölgenin de kontrolünü yitirme riskiyle karşı karşıya olup olmadığını tartışıyor.

Avrupa Konseyi, AB'nin rekabet gücünü arttıracak yenilikleri açıkladı. Eski İtalya Başbakanı Enrico Letta'nın hazırladığı ve tartışmalara neden olan rapor, diğer hususların yanı sıra ortak pazarın enerji, telekomünikasyon ve finans sektörlerini de kapsayacak şekilde genişletilmesini ve Brüksel'e şirketlere doğrudan sübvansiyon verme yetkisi tanınmasını öngörüyor. Somut tedbirlerinse Avrupa Parlamentosu seçimlerinden sonra kararlaştırılması planlanıyor. Avrupa basını bunun kolay bir iş olmadığı kanaatinde.

Eurobarometer anketine göre, yurttaşların yüzde 81’i mevcut jeopolitik koşullar karşısında sandığa gitmenin daha fazla önem kazandığına inanıyor. Katılımcıların yüzde 60’ı, yaklaşan Avrupa Parlamentosu seçimlerinde oy vermeyi düşünüyor. Bu oran, Mayıs 2019’daki son seçimin arifesine kıyasla yüzde 11 daha yüksek. Avrupa basını, seçimlere yönelik ilgideki artışı yorumluyor.

İsveç, çarşamba günü yurttaşların cinsel kimliklerini kendilerinin belirlemesine izin veren özgürlükçü bir yasayı kabul etti. Trans bireyler, kimliklerindeki cinsiyet bilgisini değiştirmek için artık zorlu bir psikolojik teşhis sürecine değil, yalnızca sağlık raporuna ihtiyaç duyacak. Ayrıca, 16 yaş ve üzerindeki gençler de -ebeveynlerinin izniyle- cinsiyetlerini değiştirebilecek. Yetişkinlerin ise cinsiyet değiştirme ameliyatları için sağlık dairesinden izin almasına gerek kalmayacak.

Gürcistan’da, yurt dışından fon alan kurumların damgalanmasına yarayacak “yabancı ajanlar” yasasının kabul edilmesine karşı kitlesel protestolar düzenleniyor. Mart 2023’te benzer bir yasaya yönelik protestolar, tasarının geri çekilmesini sağlamıştı. Rusya’daki gidişatla paralellikler kuran yorumcular, gelişmenin arka planına ışık tutuyor.

Hırvatistan’da yapılan genel seçimleri Başbakan Plenković’in muhafazakâr iktidar partisi HDZ kazandı. Oyların neredeyse tamamı sayılmışken, HDZ parlamentodaki 151 sandalyenin 60’ına sahip oldu. İkinci sırayı Cumhurbaşkanı Zoran Milanović’in sosyal demokrat SDP’si aldı. Plenković’in iktidarını sürdürmek için koalisyon kurmak zorunda kalabileceği aşırı sağcı Vatan Hareketi ise 14 sandalyeyle üçüncü sırada kaldı.

İran’ın İsrail’e yönelik saldırısının uluslararası koordinasyonla ve etkili bir hava savunmasıyla püskürtülmesinin ardından, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy Batı’dan Ukrayna hava sahasını da Rus saldırılarına karşı korumak için benzer bir kararlılık sergilemesini istedi. İsrail örneğinin, bunun için NATO üyeliğinin şart olmadığını gösterdiğini söyledi. Avrupa basını her iki ülkenin durumunu karşılaştırıyor.

Avam Kamarası, salı günü 383'e karşı 67 oyla gelecek nesillerin tütün mamülleri satın almasını yasaklayan bir yasa tasarısını kabul etti. Satın alma yaşının kademeli olarak yükseltilmesi ve 2009'dan sonra doğanlar için ilelebet yasaklanması planlanıyor. Tasarıyla 'dadı devlet' tartışması da yeniden alevlendi: Devlet yurttaşlarının hayatlarına ne kadar müdahale edebilir?

Donald Trump, pazartesi günü bir ceza davası kapsamında mahkeme huzuruna çıkan ilk eski ABD başkanı oldu. Trump, erotik film aktrisi Stormy Daniels'a yaptığı sus payı ödemesini gizlemek için ticari belgeler üzerinde tahrifat yapmakla suçlanıyor. Trump'ın mahkeme başkanı Juan Merchan'a yönelik reddi hâkim talebi kabul edilmedi. Yorumcular davanın önemini irdeliyor.

Salı gecesi Kopenhag’ın 400 yıllık eski borsa binasında çıkan yangın, Danimarka’nın başkentindeki en eski ve en göz alıcı binalardan birini büyük ölçüde tahrip etti. Savunma Bakanı Troels Lund Poulsen, X platformunda yaptığı açıklamada yangını “Danimarka’nın Notre Dame’ı” olarak nitelendirdi. Yaşanan şokun büyüklüğü ülke basınına da yansımış gözüküyor.

İspanya, İrlanda ve Slovenya, mart ayında savaş sürerken Filistin devletini tanıma niyetinde olduklarını açıklamıştı. Girişim artık somutluk kazanıyor: Bu uğurda daha fazla destek toplamaya çalışan İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, haziran sonuna kadar tanımanın gerçekleşmesini planlıyor. İrlanda Dışişleri Bakanı Micheál Martin de hükümetine tanıma yönünde bir teklif sunmaya hazırlanıyor. Yorumcular hemfikir değil.