Kara Cuma: Yaşasın tüketim toplumu
Şükran Günü'nü izleyen cuma günü ABD'de mağazalar geleneksel olarak özel kampanyalar, indirimler ve promosyon hediyeler sunuyor ve böylece Noel öncesi alışveriş sezonunu başlatmış oluyor. Black Friday adı verilen bu gün artık Avrupa'ya ve internete de sıçradı. Yorumcular indirim savaşlarının ekonomik ve ruhsal etkilerini inceliyor.
Arkaik bir putperestlik
Avvenire, tüketim çılgınlığının kültleşmesinden şikayet ediyor:
“Kapitalizmin bir dine benzediğinden hala şüphe edenlerin, internette ya da büyük alışveriş merkezlerinde neler olup bittiğine göz atmaları yeterli olacaktır. Kara Cuma'nın yaşandığı bu mekanlarda dini bir fenomeni andıran şeyler yaşanıyor. ... Çünkü kapitalizmin de ayinlere, uzun dualara, dini kortejlere, ayinlere, kutsal sözlere, rahiplere ve cemaatlere ihtiyacı giderek artıyor. ... Ama dikkatlice bakacak olursak bu 'kutsal' öğelerin tamamının bir ya da birkaç çok önemli bileşeninin eksik olduğunu görüyoruz. İşte tüketim kapitalizmini gerçek dinlerden ayıran ve arkaik putperestlik kültlerine dönüştüren bu eksikliktir.”
Gerçek insanların olduğu yerde alışveriş
Kaleva, Kara Cuma'da geleneksel perakende satışların, internet satışlarına fark atabileceğini söylüyor:
“Satışlar artsa da, yüzde 50 indirime girmiş ürünler kârı arttırmadığı için bu sansasyonel kampanyaya rağmen sonuç pek değişmiyor. ... Kara Cuma'nın yaygınlaşması geleneksel perakende satışın özellikle son on yılda nasıl büyük bir değişim yaşadığını gösteriyor. Mobil ödeme uygulamalarının yaygınlaşmasına paralel olarak internetten alışverişin tüketici piyasasındaki oranı da giderek arttı. ... Geleneksel perakende satış mağazaları, müşterileriyle yüz yüze gelmek için her fırsattan faydalanmak zorunda. Bu fırsatlardan biri de Kara Cuma. Umarız bu kampanya normalde internetten alışveriş eden müşterileri çekmeye ve onların uzman ve kişisel müşteri danışmanlığının değerini görmelerini sağlamaya yarar.”