Gümrük vergisi savaşı: Pekin ve Washington anlaşmaya vardı
Çin ile ABD, ticaret anlaşmazlığı çerçevesinde karşılıklı yükseltilen gümrük vergilerini önemli ölçüde düşürme konusunda uzlaştı. Cenevre'de taraflar arasında yapılan istişarelerin ardından, çarşamba gününden itibaren ABD'nin Çin'den ithal ettiği ürünlere uygulanan vergi oranı %30’a, Pekin’in ABD'den gelen mallara koyduğu ek gümrük vergisi ise %10’a indirilecek. Öncesinde bu oranlar sırasıyla %145 ve %125 düzeyindeydi. Düzenlemenin ilk etapta 90 gün süreyle geçerli olması planlanıyor. Basın anlaşmayı farklı açılardan yorumluyor.
Taktiksel bir ateşkes
Siyaset bilimci Linas Kojala, Politika'da güncel durumu şöyle yorumluyor:
“Mevcut durum, ileri müzakerelere alan açan ve ekonomik zararı sınırlayan taktiksel bir ateşkese benziyor. Nisan ayında yürürlüğe giren gümrük vergileri ikili ticareti neredeyse durma noktasına getirmişti – güncel tablo ideal olmasa da yeniden yükselmeye başlayan piyasalar tarafından memnuniyetle karşılandı. ABD bununla, Çin'den ekonomik tam bir ‘ayrışma’ hedeflemediğini, ancak ikili ticarete dair yeni kurallar belirlemek istediğinin mesajını veriyor. Gümrük vergilerinin tavizsiz sürmesini savunanlar ise artık bir kenara itildi. ... Bununla birlikte ‘vergi silahı’ her an yeniden patlayabilir.”
DTÖ için beklenmedik canlanma
Le Temps'e göre ABD'nin kendi kendini zayıflatması, Cenevre merkezli Dünya Ticaret Örgütü'ne (DTÖ) yeniden canlanma fırsatı sunuyor:
“[Washington'da] bir bakıyorsunuz endüstriyel bağımsızlıktan söz ediliyor, bir bakıyorsunuz dünyanın en büyük iki ekonomisinin ayrışmasına karşı çıkılıyor. ... Trump'ın bir ileri bir geri adımları ve rota değişiklikleri amatörce izlenim bırakıyor ve bu da ağır sonuçlar doğurabilir. ... Pekin, Trump’ın tutarsız davranışlarıyla nasıl başa çıkacağını öğrenmeye başladı. Uluslararası Cenevre de bundan kazançlı çıkmış olabilir. ... Hem Çin hem de ABD, uzun süredir can çekiştiği düşünülen Dünya Ticaret Örgütü’ne odaklanarak, ona yeni ve beklenmedik bir ivme sağlayabilir.”
ABD'nin itibarı mahvoldu
NRC'ye göre Washington'a duyulan güvensizlik sürüyor:
“Trump’ın bir ay içinde yol açtığı zarar tek bir hamleyle giderilemez. Uluslararası taşımacılık sektörü de dahil ihracat ve ithalat yapan pek çok şirket, gümrük vergileri nedeniyle büyük bir belirsizlikle karşı karşıya kaldı. ABD'den ne beklenmesi gerektiğine dair güvensizlik ekonomik yapının iliklerine işlemiş durumda. Gümrük vergileri şimdilik gündemden düşmüş olabilir, ancak güven ortamı henüz sağlanmış değil. ... Şu an için, [Hazine Bakanı Scott] Bessent’in Beyaz Saray’daki, daha serbest ticaret ve küreselleşme yanlısı ılımlı kanadı, beraberinde getirdiği diplomatik teamüllerle birlikte nüfuz kazanmış gibi görünüyor.”