Soyuz roketinin hatalı kalkışı ne anlama geliyor?
Soyuz roketiyle Uluslararası Uzay İstasyonu ISS'e gidecek Soyuz MS-10, kalkıştan kısa süre sonra yaşanan teknik sorunlar nedeniyle perşembe günü dünyaya geri döndü. Rus kozmonot ve ABD'li astronottan oluşan iki kişilik ekip güvenle indi. Bazı yorumculara göre acil inişe, Rus tarafından kaynaklı bir dizi aksaklık sebep oldu. Diğerlerine göreyse bu olay, Rus uzay programının üstünlüğünü kanıtladı.
Rusların elinden artık bir şey gelmiyor
Novoye Vremya'ya göre Soyuz roketinin hatalı kalkışı, Rusya'daki genel çöküşün sembolü olarak görülebilir:
“Brejnev dönemi 'durgunluk' sözcüğüyle tanımlanıyorsa şayet, günümüzü 'Putin usulü çöküş' olarak tarif etmek gerekiyor herhalde. Her şey parçalanıyor, patlıyor, dağılıyor, batıyor ve hiçbir şey yolunda gitmiyor. Ülkenin tamamı, normal herhangi bir şey yapmayı unutmuş sanki. Bunun en canlı sembolü [Rusya Federal Uzay Ajansı] Roskosmos'un kendine aşık ve komşuları tehdit edip yalan söylemekten, hırsızlık yapmaktan başka işi olmayan ahmak başkanı olan Dimitri Rogosin olsa gerek. Putin'in bu kişiyi başkan yapmasına şaşırmamak gerek.”
Soyuz, hata yaptığında bile mükemmel
Muhalif Novaya Gazeta ise acil durum sisteminin devreye girmesini, Rus teknolojisinin üstünlüğünün bir göstergesi olarak görüyor:
“Soyuz roketi bir kez daha adının hakkını verdi: İnsanları uzaya götürmek için ideal bir araç. İnsan taşıyan roketlerin, kargo roketlerinden en büyük farkı yüzde 99'luk bir güvenirliğe sahip olmaları; elbette bunun için uygun maliyetlerden, modern teknoloji denemelerinden ve yük taşıma kapasitesinden feragat edilmesi gerekiyor. Bir yük roketinin geçireceği kaza sonucunda sadece kalkış zamanında ve akabinde sigorta giderlerinde değişiklik yaşanır. Astronotların hayatı daima birinci sırada yer alır. İnsanlı kalkışlardaki gerçekleşecek yüzde birlik hata payı, mutlaka ekibin kurtarılmasıyla sonuçlanmalıdır. Kurtarma sistemleri her durumda güvenli bir şekilde çalışmalı. İşte Uzay Mekiği programının en önemli eksiği buydu.”
Komplo teorileri değil, acil açıklama gerekli
Die Welt, kalkış hatasına neden olan unsurların en kısa zamanda aydınlanacağını umuyor:
“[ABD] Rusya'ya ve Soyuz roketlerine mahkum. Aynısı Uluslararası Uzay İstasyonu ISS'e ulaşamak isteyen Avrupalı astronotlar için de geçerli. ABD ile Rusya arasında, dünyayı ilgilendiren pek çok konuda gerginliğin artmasına rağmen, uzay yolculuğundaki işbirliği her zaman uyumlu şekilde devam etti. ... Son kazanın hızla aydınlatılması, sadece ISS'e rutin uçuşlara hemen geri dönülmesi açısından önemli değil. Aynı zamanda teknik sorunun bulunup bunun gelecekte bertaraf edilmesi, Rusya ile Amerika arasındaki ilişkilerini de rahatlatacaktır. Aksi takdirde kalkış hatasıyla ilgili komplo teorileri duyma riski çok yüksek.”
ABD için uyanma zamanı
Polityka, Soyuz roketinin yaptığı acil inişin, ABD'yi insanlı uzay programlarını yeniden başlatmaya motive edeceğini düşünenlerden:
“Yedi yıldır Amerikalılar Ruslarla işbirliği yapmaya mecbur tutuluyor. Uzay Mekiği döneminin sona ermesinin ardından ABD, Uluslararası Uzay İstasyonu'na insan gönderme imkanına sahip değil. ... Mucizevi şekilde önlenebilen felaketin, ABD'yi, kendi gücüyle yörüngeye çıkmak konusunda daha çok çaba göstermeye teşvik edeceğine kuşku yok. Donald Trump henüz bu konuda bir tweet atmamış olsa da, Amerika'yı tekrar 'uzayda büyük kılmak' tam da onun işi.”