Fransa PFAS'i yasakladı, ama tümüyle değil
Fransa Ulusal Meclisi, 2026 itibarıyla PFAS içeren ürünlerin üretim, ithalat ve satışını oybirliğiyle yasakladı. Kaplama tava gibi mutfak eşyaları ise imalatçıların baskısıyla yasaktan hariç tutuldu. Perflorlu ve poliflorlu alkil maddeler anlamına gelen ve hayli dayanıklı olan PFAS’in kanserojen olduğundan şüpheleniliyor. Yorumcular istisnalar uygulanmasını eleştiriyor.
Sağlığımızı kararlılıkla koruyun
Öğretmen Adeline de Wilde, La Libre Belgique’de sanayi şirketlerinin tutumunun asbest gibi daha önce yaşanan bazı eski vakaları anımsattığına dikkat çekiyor:
“‘Zaman kazanmak’ yani en fazla sayıda ürün satabilmek uğruna kanuni yasakları mümkün olduğunca geciktirmek için olan bitene seyirci kalıyor, başkalarının sağlığı pahasına zenginleşiyorlar. ... Bizleri iyi ve kötü PFAS’ler olduğuna ve bunların münferiden yasaklanması gerektiğine inandırmaya çalışıyorlar. ... Ancak bilim insanları açıkça, sırf dayanıklılıklarının dahi vücudumuzda ve çevremizde biriktiklerini varsaymamız için yeterli bir neden sunduğunu söylüyor. ... Dolayısıyla, yalnızca belirli bir PFAS kimyasalının değil, bütün ailenin kullanımını yasaklayan bir yasa çıkarılması gerekiyor.”
İstisnai riskler ciddiye alınmalı
Bir grup bilim insanı, Le Monde'da genel bir yasak çağrısı yapıyor:
“Lyon yakınlarında yer alan 'Chemietal' bölgesindeki Arkema ve Daikin tesislerinde görüldüğü kadarıyla, çevreye PFAS salınmasından belirli sanayi sektörleri sorumlu. ... Ama her bir PFAS'in sebep olduğu sağlık risklerinin değerlendirilmesi onlarca yıl sürebiliyor. Dolayısıyla, uzun süre doğada çözünmemeleri ve insan sağlığıyla çevreye yönelik kanıtlanmış veya potansiyel riskleri karşısında, PFAS'lerin tek bir kimyasal kategorisi olarak ele alınmasını istiyoruz.”