Romanya yargısı: Reform reddedildi, ayrıcalıklar kaldı
Romanya Anayasa Mahkemesi, pazartesi günü hâkimler ile savcıların büyük emeklilik ayrıcalıklarını kaldırmayı öngören bir yasayı iptal etti. Görevini bu reformun kabulüne bağlayan Başbakan Ilie Bolojan, mahkemenin kararı içerikten ziyade usule dayandığı için şimdi yeni bir yasa tasarısı sunmaya hazırlanıyor. Ancak reformun gerçekleşmesi, AB fonlarının serbest bırakılmasına da bağlı olduğundan zaman daralıyor.
Dayanaksız bir istisna
İnsan hakları aktivisti Gabriel Andreescu, Contributors’da Anayasa Mahkemesi yargıçlarının kendilerinin de yararlandığı yüksek emekli maaşlarını koruma konusundaki ısrarını küstahça bulduğunu söylüyor:
“Yargı bağımsızlığı, tüm Avrupa anayasalarında güvence altına alınmış temel bir ilkedir. Eğer bu bağımsızlık, aşırı yüksek maaşlar ve hâkimlerin meslek yaşamlarının ortasında emekli olmalarıyla sağlanıyor olsaydı, benzer uygulamalara tüm Avrupa ülkelerinde rastlanırdı. Oysa saygın hiçbir demokraside, ortalama emekli maaşı ile hâkimlerin emekli maaşı arasında 1’e 10 gibi bir fark yoktur ve hâkimlerin diğer çalışanlardan çok daha erken emekli olabilmeleri de söz konusu değildir.”
Yasa çıkarmak zorlaşacak
Karar, Romanya’daki yasama süreçlerini önemli ölçüde değiştirecek, diye yorumluyor Radio Europa Liberă:
“Bundan böyle hem parlamento hem de hükümet, farklı kurumların yasa tasarıları hakkında görüş bildirmesini beklemek zorunda kalacak. Aksi halde, tıpkı usule ilişkin gerekçelerle iptal edilen emekli hâkimler yasasında olduğu gibi, diğer tasarıların da anayasal gereklilikleri karşılamaması riski doğacak. Anayasa Mahkemesi, pazartesi günü aldığı kararla kendi içtihadını da değiştirdi: Artık tüm yasama süreçlerinin yeni kurallara uygun biçimde yürütülmesi gerekecek.”
Geriye kalan zayıf bir devlet
Deutsche Welle Rumence Servisi, Bolojan’ın dört partili koalisyon hükümetinin uzun süre ayakta kalabileceğinden şüpheli:
“Cumhurbaşkanı Nicușor Dan ve koalisyon partilerinin liderleri Başbakan’a destek sözü verdiler, ancak hükümet koalisyonundaki bölünme giderek daha belirgin hale geliyor. Partiler arasındaki görüş ayrılıklarının yanı sıra, Anayasa Mahkemesi gibi önemli kurumlar da hâkimlerin emekli maaşlarıyla ilgili reform kararlarıyla ülkeyi zayıf bir devlete dönüştürüyor.”