İrlanda dine hakaret yasağı için sandığa gidiyor
İrlandalılar bu cuma günü dine hakaret yasağının anayasadan çıkarılmasını oylayacak. Günümüzde böyle ifadeler 25 bin Avroya varan tutarlarla cezalandırılabiliyor. İrlanda hükümeti bu reform ile 'İrlanda'nın uluslararası saygınlığını' düzeltmek istiyor. Tanrıya dil uzatmak cezaya tabi olmalı mı?
Ortaçağ kalıntılarından kurtulmak
Modern bir anayasada tanrıya dil uzatma yasağı gibi bir düzenleme söz konusu dahi olamaz, diyor The Irish Times:
“Dini inançların korunması gerçekten de önemli bir konu olmakla beraber böyle bir koruma halihazırda zaten sağlanıyor. İnanç özgürlüğü, anayasada Madde 44.2.1 altında korumaya alınmış durumda. Birinin tanrıya dil uzatma yasağı nedeniyle kısıtlandığını hissetmesi son derece düşük bir ihtimal ama zaten mesele de bu değil. Anayasa, ceza kanunun bir parçası olmaktan çok, toplumun değerleri hakkında bir açıklamadır. Böyle bir yerde de tanrıya dil uzatmanın bir önemi yoktur. Dünyanın dört bir yanındaki baskıcı rejimler, azınlık dinlerine bağlı insanları takip etmek, hapse atmak ve öldürmek için buna benzer yasaları kullanıyor. Ortaçağ'dan kalma bu uygulamanın çoğulcu bir cumhuriyette yeri olamaz.”
Dine saygı beklemek çağdaşlıktır
Tanrıya dil uzatma yasağı, dini hoşgörünün bir ifadesidir ve bu nedenle çağdaş İrlanda'nın değeridir, diyor The Irish Independent:
“Bu düzenleme herhangi bir kamusal tartışmayı engellemedi ya da ülkedeki ifade özgürlüğüne halel getirmedi. Bugüne kadar kimse bu yasal düzenleme nedeniyle yargılanmış ya da cezai takibata uğramış da değil. Ancak mesele bu değil. Bizlere, dine küfretmeye ağır cezaların verildiği Pakistan gibi ülkeler için kötü örnek teşkil edeceğimiz gerekçesiyle bu yasadan kurtulmamız gerektiği söyleniyor. ... Bu referandumun arkasındaki tutucu ve gerici fikir, çağdaş İrlanda'nın örnek bir ülke olarak uyguladığı hoşgörü değerini yansıtmıyor. Bu hoşgörü inananları ve bunların kutsal bulduklarını da kapsamalı.”
Yasak, ülke dışındaki köktencilere yarar
Dine hakaret yasağının modern anayasada yeri yok, diyen The Irish Independent, yasa maddesinin kaldırılmasından yana:
“Ne yazık ki dine hakaret yasası yurt dışında İrlanda'dakinden çok daha etkiliydi. Pakistan gibi ülkelerin yanı sıra BM tarafından, 'dini aşağılanma' yasağını savunmak için kullanıldı. Anayasa mahkememiz daha 1999 yılında aldığı esasa ilişkin bir kararla yasanın kabul edilemez bir çağdışılık olduğunu kabul etti. ... Nihayet İrlandalılar, mahkemelerin ve içtihatin uzun süre önce fark ettiklerini, yani İrlanda'nın 21. yüzyıldaki anayasasında din hakaret yasağına yer olmadığını 26 Ekimde onaylayabilirler.”
Oylamanın canı cehenneme
Oylama son derece gereksiz, diyor The Irish Times:
“Konu İrlanda'da ifade özgürlüğünü teminat altına almaksa, gerçekten de yapacak daha iyi işlerimiz var. Dine küfür konusunda getirilen mevcut düzenlemelerin, insanların söyledikleri ve işitebildikleri üzerinde çok da etkisi yok. Bundan daha önemlisi, dil uzatma gerekçesiyle verilen mahkeme kararları sonucu ödenen yüksek para cezaları ve tazminatlar. Aynı zamanda bilgi edinme özgürlüğü ve diğer temel hakları mahkeme önünde savunmak için temin edilmesi gereken devasa tutarlar. Bunun yerine, örneğin göçmenlerin oy kullanıp kullanamayacağı, arazi spekülasyonunun önüne geçebilmek için gayrımenkul mülkiyetlerinin sınırlanıp sınırlandırılamayacağı, ilk okulların kamulaştırılmasına gerek olup olmadığı gibi çok daha acil konularda referandum yapılmasını tartışabiliriz.”