Putin yemin töreninde elini Rusya anayasası üzerine koyarken (7 Mayıs 2018). (© picture-alliance/dpa)

  Rusya'da anayasa değişikliği

  9 yorum

Avrupa Konseyi bünyesindeki Avrupa Hukuk Yoluyla Demokrasi Komisyonu ("Venedik Komisyonu"), 2020 tarihli Rusya anayasa reformunu sert bir biçimde eleştirdi. Komisyona göre bu değişiklik Vladimir Putin’in 2036'ya dek iktidarda kalmasının önünü açıyor. Değişiklikler uzmanlara göre kuvvetler ayrılığı ilkesinin izin verdiği ölçünün epey ötesine geçiyor ve Rusya'nın hukuk devletini tehlikeye atıyor. Medya bu görüşü paylaşıyor.

Rusya'da 1 Temmuz'da yapılan tartışmalı anayasa referandumunda seçmenin yüzde 78'i yeni anayasaya evet, yüzde 21'i hayır dedi. Seçim gözlemcileri usulsüzlükleri eleştiriyor. Buna rağmen Kremlin her şeyi doğru yapmış olabilir mi?

Rusya'da vatandaşlar çarşamba (bugün) yapılan referandumda kapsamlı anayasa değişikliklerini oyluyor. Devlet başkanlığı görevinde geçirilebilecek dönem sayısı ikiyle kısıtlanacak. Ancak bu süreçte sayaç da sıfırlanacağı için Başkan Vladimir Putin, 2036'ya kadar görev başında kalma imkanı bulabilir. Yorumcular öfkeli.

Putin, daha önce 22 Nisan'da yapılması kararlaştırmış anayasa değişikliği referandumunun 1 Temmuz'da yapılacağını açıkladı. Referandum oylaması pandemi koşullarına uygun bir şekilde olabildiğince açık havada yapılacak ve bir hafta boyunca oy kullanılabilecek. Kimi köşe yazarları artık zamanı geldi de geçiyor derken, diğerleri inceden inceye hesaplanmış bir propaganda kokusu alıyor.

Rusya'da, Putin'e görev başında kalma imkanı da sunan düzenlemeyi içeren anayasa değişikliği paketi, Federasyon Konseyi, bölgesel parlamentolar ve anayasa mahkemesi tarafından acil usulle kabul edildi. Geriye halkın 22 Nisanda reform için sandığa gitmesi kaldı. Ancak Koronavirüsün başka planları var.

Rusya'da şu sıralar anayasa üzerinde değişiklik yapılıyor. Halk 22 Nisan günü -seçim yasasının öngördüğünden farklı olarak- bir referandumda, Putin'in alt meclisi Duma'ya taşıdığı bir dizi değişikliği oylayacak. Planlar arasında devlet yapısında reform ve temel Rus değerlerine yapılan çeşitli atıflar yer alıyor. Gazeteciler temel değerlerin en nihayetinde önemsiz olduğunu yazıyor.

Rusya'da Putin'in önayak olduğu anayasa değişikliği önerisi tartışılıyor. Rus-Ortodoks Kilisesi Patriği Kirill, anayasanın giriş kısmında tanrıya atıfta bulunulmasını istediğini ve bunun için dua edeceğini açıkladı. Kremlin yönetimi teklifi, anayasa reformu için toplanmış bir çalışma grubuna yolladı. Medyada bu konu daha ziyade olumsuz yankılara neden oldu.

Kremlin geçen hafta açıkladığı anayasa reformu için pazartesi günü bir tasarı sundu. Rusya'da insanlar, Putin'in istediği anayasa değişikliklerini önümüzdeki aylarda hazırlamaları için 75 kişilik bir çalışma grubuna görev vermesi karşısında şaşkın. Rus gazeteciler hayal kırıklığı ve teslimiyet duyguları arasında gidip geliyor.

Vladimir Putin'in yapılacağını açıkladığı anayasa reformu ve hükümet değişikliği tartışması son hız devam ediyor. Köşe yazarları, vergi dairesi başkanlığı görevinden gelen yeni Başbakan Mihail Mişustin'in rolünü anlamaya çalışıyor. Basında çok sayıda kuşkucu yorumun yanı sıra Putin'in planlarını olumlu bulan sesler de duyulmaya başlandı.