Kaczyński eleştirel kanalın yakasını bırakmıyor
Polonya'da tartışmalı bir medya yasası, koalisyon hükümetinin dağılmasına yol açmasına rağmen parlamentoda oy çoğunluğuyla kabul edildi. Yasanın hükümeti eleştiren yayın ağı TVN'nin lisansının iptal edilmesine yönelik bir çaba olduğu düşünülüyor. Köşe yazarları, ABD'yle gergin ilişkileri ve Macaristan'ın hükümet etme tarzıyla sıkça yapılan karşılaştırmayı yorumluyor.
Polonya çok risk alıyor
Népszava, Kaczyński'nin iktidarda kalmak için çok risk aldığını düşünüyor:
“72 yaşındaki Kaczyński, ABD'li TVN24 kanalına ve genelde basın özgürlüğüne yönelik saldırılarla NATO ve AB üyeliğinin kendisine sağladığı güvenliği riske atıyor. Bunu da giderek Macaristan'daki sisteme benzemeye başlayan yolsuzluklara bulaşmış, milliyetçi ve popülist sistemini bir sonraki yasama dönemine kadar ayakta tutabilmek için yapıyor. Muhalif Polonya basınında, ABD'nin -Polonya'nın talebi üzerine burada üslenmiş- ABD askerlerini kötüleşen ilişkiler yüzünden daha güvenli olan Romanya'ya kaydırma seçeneğinin incelendiği yer alıyor.”
Polonya: Bağımsız medya kalmadı
Financial Times Polonya'da yok olan medya özgürlüğünü endişeyle izliyor:
“PiS, Polonya'daki devlet televizyonlarını hükümetin hantal propaganda araçlarına çevirdi. Devlete ait bir petrol şirketi, çeşitli yerel medya kuruluşlarının satın alınmasında kullanıldı. ... Polonya'daki medya denetleme kurumu 18 aydan fazladır TVN'nin en önemli haber kanallarından biri olan TVN24'ün yayın lisansının yenilenmesini geciktiriyor. Bu çok anlamlı. TVN'nin hükümete yakın kişiler tarafından satın alınmasıyla geriye bağımsız televizyon olarak sadece küçük bir kanal olan Polsat kalacak. Bu durumda yaklaşan 2023 genel seçimlerinde dengesizliğe neden olacaktır.”
AB ve ABD birleşirse, PiS'in işi zor
Der Tagesspiegel, AB ve ABD'nin birlikte hareket etmesini öneriyor:
“Merkezi Avrupa'da olan bir medya holdingi, yeni medya yasasının lisansların uzatılmasıyla ilgili maddesine uygun olması için gerektiği kadar Discovery hissesini yediemin olarak devralabilir. ... Almanya, Avrupa ve ABD seçim kampanyasına mutlaka müdahil olmalı ... ve medya çeşitliliğini kısıtlayan, özgür medyayı keyfi yasalarla susturmak isteyen güçlerle birlikte çalışmayacaklarını açıkça ifade etmeli, bu güçlerin seçilmesi karşısında uyarmalılar. ... Avrupa ile ABD arasında sağlam gerekçelerle kurulmuş bir ittifak karşısında ... PiS'in Polonyalı seçmenin çoğunluğundan oy alması çok zor.”
Orbán çok daha uyanık
Delo, PiS'in tutumunu Macar başbakanınkiyle karşılaştırıyor ve şu sonuca varıyor:
“Orbán, Kaczyński'nin yaptığı gibi asla iki cephe birden açmazdı. ... Macar başbakanı daha uyanık. Polonya'nın istenmeyenler listesine, Brüksel'in ve kısa süre önce listeye dahil olan Moskova'nın yanı sıra şimdi Washington da girdi. Oysa Budapeşte komşularında nüfuz alanını artırırken bir taraftan da Moskova ve Pekin'le pragmatik ilişkiler kuruyor.”
PiS bunun hesabını vermek zorunda
Hospodářské noviny, basın özgürlüğü tartışmasının içişleriyle sınırlı olmadığını düşünüyor:
“TVN kanalının en büyük hissedarı American Discovery. Demokrat ve Cumhuriyetçi senatörler yayınladıkları ortak bildiride şu uyarıyı yaptı: Yasanın Polonya'daki en büyük Amerikan yatırımı olan TVN'ye uygulanması, savunma ve ticaret ilişkilerini olumsuz etkileyecektir. Sınır Tanımayan Gazeteciler örgütünün basın özgürlüğü sıralamasında ülkenin son yıllarda 18. sıradan 64. sıraya düşmesini engellemek için Varşova hükümeti parmağını kıpırdatmadı, ama Polonyalılara Washington'daki müttefiklerini kızdırmak istemesinin sebeplerini açıklamaktan kaçamayacak.”
Hükümetin akıl tutulması
Aktuality.sk'ya göre PiS, medya sadece kendisini pohpohlasın diye bütün sınırları aşıyor:
“PiS'in tek derdi, bağımsız bir televizyon kanalını susturmak. Jarosław Kaczyński'nin partisinin bu amaçla ABD'yle ilişkilerini ve kendi hükümetinin istikrarını riske atması, medyadaki muhaliflerinden kurtulmak için ne kadar ileri gitmeyi göze alacağının kanıtı.”
Halka tüm yalanları yutturmak
Gazeta Wyborcza hükümeti ağır bir dille eleştiriyor:
“Yalanlarıyla ünlü başbakanın foyası meydana çıktı bu kez: Mesele, pazarı düzenlemek ya da Polonya medyasının Ruslar ya da Çinliler tarafından hasmane devralınmasını önlemek değil. Asıl amaç, hükümeti eleştirenleri susturmak ya da medyayı bir tür hükümete sadık devlet televizyonuna dönüştürmek, ki eğitimsiz halk kitleleri Kaczyński yönetiminde PiS'in fikirlerini ve servis ettiklerini yutsun.”
Bu kabusa dur demeli
Handelsblatt, PiS'in yasayı geçirmek için koalisyonun dağılmasına bile hazır olmasını yorumluyor:
“Polonya demokrasisi kesinlikle ölmedi. PiS'in Avrupa değerlerine karşı harekete geçmesine artık şimdiye kadar yanında yer alanlar da karşı. Ama PiS, Polonya'yı kendi fanatik Katolik ve gerici düşüncelerine göre yeniden şekillendirmekte kararlı. Üstelik Avrupa'yla ve onun değerleriyle çatışmayı sürdürmeye de hazır. ... Bütün bunlar, Demir Perde'nin ardında özgürlük için herkesten çok mücadele eden Polonya'da oluyor. Polonyalı seçmenin o özgürlük mücadelesini hatırlamasını ve bu kabusa son vermesini umalım.”