Irkçılık ve Putin'e yakınlık: Orbán'ın sözlerine öfke var

Macaristan Başbakanı Viktor Orbán, cumartesi günü Romanya’daki Macar kökenli azınlık temsilcilerine hitaben yaptığı konuşmada, Rusya’ya yönelik yaptırım politikasını ve Ukrayna’ya silah sevkiyatlarını eleştirerek barış müzakerelerine dönülmesi ısrarını yineledi. Ayrıca, Macar ırkının güya saf olduğuna dair tezleriyle ortalığı karıştırdı. Öfkeli Avrupa basını, Macaristan’ı bekleyen muhtemel sonuçları analiz ediyor.

Tüm alıntıları göster/kapat
Új Szó (SK) /

Para yoksa Avrupalılılık da mı yok?

Orbán AB fonlarından umudunu kesmiş gibi görünüyor, diyor gazeteci Katalin Juhász Új Szó'daki yazısında:

“Birilerinin Macaristan Başbakanı'na Brüksel'den para almayacağını fısıldadığına inanmaya başladım. ... O da bu yıkıcı bilgi karşısında artık Avrupalılık iddiasını sürdürmek zorunda olmadığı sonucuna vardı. Destekçilerine basit bir bakış açısıyla hitap ediyor ve Macar ırkının arılığını bozmayı amaçlayan insan yiyen Hottentot kabilesinden bahsediyor.”

Jutarnji list (HR) /

İşler tüm cephelerde kötüye gidecek

Jutarnji list, Başbakan’ın Macaristan’ı izolasyona sürüklediği uyarısında bulunuyor:

“Orbán, geçtiğimiz aylarda Rusya’nın AB’deki çıkarlarının baş savunucusu olarak öne çıktı ve bu da Polonya’nın desteğini yitirmesine ve dışlanmasına neden oldu. Macaristan’ın Ukrayna savaşında takındığı tavır yalnızca NATO’da değil, ABD’de de hep hatırlanacak. Üstelik [Macaristan’da], giderek daha farklı çıkar grupları, Orbán’ın oylarını satın almak için istifade ettiği imtiyazlardan mahrum bırakılmaları yüzünden sokaklara dökülmeye başladı. Macarların cüzdanlarındaki paralar tükenince, Karpat Havzası dışındaki uluslarla harmanlanma olmayacağını ilan etmesinin kendisine pek bir faydası kalmayacak.”

Rzeczpospolita (PL) /

Hani net mesafe?

Rzeczpospolita, Polonya hükümetinin tepki göstermesini istiyor:

“Ülkemizdeki ‘ırklar’ ‘karma’ diye, Orbán için Polonyalılar artık bir ulus değil mi yani? PiS’in içyüzünü görmesi ve Putin’in AB’deki uşağıyla ittifakına son vermesi için Fidesz’li siyasetçinin daha ne yapması ve ne söylemesi gerekiyor? Macaristan Başbakanı’nın ırkçı sözlerine ne [Polonya’nın iktidardaki milliyetçi-muhafazakâr PiS partisinin genel başkanı] Jarosław Kaczyński ne de [Başbakan] Mateusz Morawiecki tarafından bir eleştiri yöneltildi. ... Putin’in dostunu müttefik edinirseniz, Ukrayna’yı savunmaya devam edemezsiniz. Bir yandan dayanışmayı ve açıklığı temsil ettiğinizi söylerken, diğer yandan bölücü ve toplum için risk teşkil eden açıklamalara anlayış gösteremezsiniz.”

Aargauer Zeitung (CH) /

Avrupa'nın demokratları kendilerini savunmalı

Aargauer Zeitung, Orbán’a karşı fazla yumuşak olunmaması konusunda uyarıyor:

“Macaristan, ne zamandır pek çok ülkede yeni gerici-muhafazakâr hareketlerin idolü haline geldi. Marine Le Pen bir Orbán hayranı. Post-faşist Fratelli d'Italia’nın lideri Giorgia Meloni de öyle. ... Ancak Avrupa ve onunla birlikte İsviçre, şu konuda kendi açılarından net olmalı: Orbán gibi siyaset anlayışı uzlaşmalara değil, kanlı yumruklaşmalara dayalı olan bir sokak dövüşçüsünün karşısına ancak cepheden çıkılır. En kötüsü, popülistlere karşı saflık ve vurdumduymazlık sergilemek, hatta onların peşlerinden gitmek olur. Bu gerçekleşirse, liberalizmin, açıklığın ve bireysel özgürlüklerin uzun zamandır toprağa gömülü olduğu bir toplumda uyanma riskiyle karşı karşıya kalınır.”

Deutsche Welle (RO) /

Romanya'da çok popüler

Deutsche Welle Rumence Servisi, Macaristan Başbakanı’nın ülkedeki popülaritesi karşısında şaşkın:

“En büyük paradoks, pek çok Rumen’in, kendisini liberal olarak tanımlamayan ve otokratik Budapeşte-Moskova-Pekin ekseniyle kurduğu ittifak uğruna AB’nin sınırlarını sorgulayan Avrupa karşıtı bir lider olarak Viktor Orbán’a hayranlık duyması. Kısa süre önce (Nézőpont Enstitüsü tarafından) yayınlanan bir ankete göre, on Rumen’den altısı Viktor Orbán hakkında olumlu görüşe sahip. ... Macaristan Başbakanı’nın fiilen Romanya’daki herhangi bir [siyasi] liderden daha iyi bir prestiji var. Sosyologlar, savaş ve enerji krizi karşısında kendisine duyulan sempatinin iki katına çıktığını ortaya koydu.”

Der Standard (AT) /

Viyana net tavır almalı

Der Standard, Orbán’ın yaklaşan Viyana ziyaretiyle ilgili tutumu hakkında şu yorumda bulunuyor:

“Avrupa Birliği söz konusu olunca … Orbán’ın dili her zaman olduğu gibi hayli sivri. Bu sistematik bir tutum. Macaristan’ın nasıl yaşaması gerektiğini buyurduğunu iddia ettiği Brüksel’i kınıyor, ‘toplumsal cinsiyet çılgınlığına’ karşı çıkıyor, kendi halkına ucuz yakıt kullandırırken yabancı konukları bilerek dezavantajlı hale getiriyor ve bariz bir şekilde Rusya’ya yanaşmaya çalışıyor. ... Belki de Şansölye Karl Nehammer, birkaç gün içinde Viyana’da kabul edeceği Orbán’la bu konuda net konuşmalı. Şansölye şimdiye değin göç meselelerinde iyi ikili ilişkilerin ve müşterek unsurların önemine vurgu yapmayı tercih etmişti. Ancak böylesine iyimser beklentiler bugünlerde fazla yersiz kaçıyor.”

Adevărul (RO) /

Putin toprak kazanmamalı

Adevărul, Orbán’ın Avrupa’yı barış görüşmeleri yapmaya ve Rusya’ya yönelik yeni bir strateji geliştirmeye zorlamasına anlayış göstermiyor:

“Rusya gibi saldırgan bir ülke, tamamen saçma nedenlerle egemen ve bağımsız komşusuna saldırmışken, bu ne menem bir strateji olabilir? İşgal, çoğunluğu Ukraynalı siviller olmak üzere her iki tarafta da binlerce ölüme neden oldu. ... Ve tüm bu acılar yalnızca, Putin tarihe Çar Büyük Petro gibi bir kahraman olarak geçmek istediği için yaşanıyor. Hal böyleyken, hangi müzakerelerden söz edilebilir? Müzakereler, ancak Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmadan önceki sınırlara dönmesi şartıyla söz konusu olabilir.”

Magyar Hang (HU) /

Uygarlığın sınırları aşıldı

Orbán, Macarların “karma ırk olmadığını” söyledi. Magyar Hang’a göre bu hayli sorumsuz bir tavır:

“[Bu sözleriyle] Orbán’ın birden fazla gayesi olabilir: gündem yaratmak, dikkatleri başka tarafa yöneltmek için kemik atmak. Ayrıca, aşırı sağcı seçmenlere hoş gözükmek istemiş de olabilir. ... Ancak [gayesinin] anlaşılması, iyi niyetli insanların öfkesini dindiremez. Başbakan, beyaz ırkı korumaya kendini adamış insanlarla özdeşleşerek uygarlığın sınırlarını aşmış oldu. Bedeli ne olursa olsun, insan ruhunun karanlık güçlerini kışkırtarak siyasi fayda elde etmeye çalışıyor.”