Banka krizi: UBS ile birleşmesi Credit Suisse'i kurtaracak mı?
Credit Suisse’e yönelik ciddi güven kaybının ardından, İsviçre’nin dev bankası UBS kriz içine giren rakibini devralmak niyetinde. 2008 mali krizinden sonra Avrupa’daki en büyük banka birleşmesi için İsviçre Ulusal Bankası’ndan 100 milyar franka (yaklaşık 101 milyar avro) varan teminat alınacak. Peki birleşme makul bir hamle mi yoksa tehlikeli mi?
Bir numara büyük
Corriere della Sera, birleşmenin sonuçları konusunda uyarıyor:
“İsviçre, ülkedeki gayrisafi milli hasılanın iki katı kadar varlığı bulunan bir bankaya sahip olacak. ... Dolayısıyla, İsviçre Konfederasyonu’nda artık kimin sözünün geçeceğini bilmiyoruz: Hükümetin mi yoksa en büyük bankanın CEO’sunun mu? ... Avrupa’nın en büyük iki bankasının birleşmesiyle doğan bu yeni işletme küçülse bile, genel merkezinin bulunduğu ve faaliyetlerinin büyük kısmını gerçekleştireceği ülke için hâlâ fazla büyük kalacak. Credit Suisse vakasında da görüldüğü üzere, başarısız olmak için fazla büyük, fakat kurtarılamayacak kadar da büyük.”
Mesele refah ve istihdam
Frankfurter Allgemeine Zeitung, bankaların tökezlemesine neden kayıtsız kalınamayacağını şöyle açıklıyor:
“Çünkü işleyen bankalar ve mali piyasalar olmazsa, işletmeler de uzun süre ayakta kalamaz. Nihayetinde, devlet garantileri ve merkez bankalarının milyarlar tutarındaki kredileri, reel ekonomiyi ve dolayısıyla refahı ve istihdamı kurtarmak için verilir. Bankaların tökezlemesinin somut etkileri olur. ... Derin bir durgunluk neticesinde işlerini kaybeden çalışanlar, aradan on yıllar dahi geçse daha az para kazanmaya devam ederler. Öte yandan, mali krizlerin geçmişte popülizmin katalizörü olduğu da kanıtlanmıştır. Bunu da kimse istemeyecektir.”
AB gevşememeli
Irish Independent, Credit Suisse’e yönelik kurtarma operasyonundan memnuniyet duysa da temkini elden bırakmıyor:
“AB’deki denetim makamları ve siyasetçiler, hemen Avrupa bankalarının temelinin sağlam olduğunu ilan etti - rahatsız edici hatıraları çağrıştıran bir ifade bu. ... Bu tür garantiler memnuniyet verici, ancak AB hâlâ Avrupa’da bir mevduat güvencesi fonu üzerinde uzlaşabilmiş değil. Böyle bir fon, bankaları daha dirençli hale getirebilir ve 2008’deki felaketin tekrarlanması halinde bankalara hücum riskini azaltabilir. ... Paniğe lüzum yok, ama rehavete kapılmanın da vakti değil.”
Yunanistan için tehlike yok
Kathimerini’nin analizi şöyle:
“Credit Suisse’de yaşanan kriz Avrupa’ya, özellikle de İtalya’daki zayıf bankalara sıçrayabilir. Neyse ki, Yunanistan’ın dört büyük bankası sorunlu kredilerinin büyük bölümünü sattı ve Yunan devletinden muazzam boyutta mali yardımlar aldı. Dolayısıyla, mali açıdan Yunanistan’daki ekonomik kriz dönemine nazaran çok daha iyi durumdalar. Credit Suisse krizinin kendilerine bulaşması halinde, fazla bir sorunla karşılaşmaları pek olası gözükmüyor.”
Refleksler bu sefer çalıştı
ABC geçmişin hatalarından ders çıkarıldığını düşünüyor:
“Credit Suisse’in satılması, Atlantik’in her iki yakasındaki merkez bankalarının ve hükümetlerin son günlerde satışı tamamlamak için rekor hızda çaba sarf ettiğini gösteriyor. 2008 felaketinden çıkarılan dersler, her iki tarafın da krizin başka yerlere bulaşmasını ve yatırımcıların güven kaybetmesini önlemek için hızlı hareket etmesini sağladı. On beş yıl önce sahip olmadıkları refleksler gösterdiler. Erken uyarı sistemini devreye alırken, inandırıcı mesajlar ve somut tedbirlerle piyasaları da sakinleştirmeyi bildiler.”
Kırılgan bir canavar doğabilir
Handelsblatt, birleşmenin sorunu daha da kötüleştireceğinden endişe ediyor:
“Büyük ve güçlü bir banka, küçük ve zayıf bankaları devralabilir ve yeniden kârlı hale getirebilir ya da tasfiye edebilir. Ancak biri sağlam, diğeri ise kırılgan iki büyük banka birleşince -daha önce defalarca görüldüğü üzere- kırılgan bir canavarın doğması riski çok yüksektir. ... İsviçre örneğinde, bu ikisi -UBS ve Credit Suisse- nispeten küçük bir ülke olan İsviçre için zaten fazlasıyla büyükler ve bu da hükümetin ve Merkez Bankası’nın güvenilir destek sunmasını zorlaştırıyor. Böyle düşününce, bu mega birleşme pek de iyi bir fikir gibi durmuyor.”
Başka bir yolu vardı
Neue Zürcher Zeitung’a göre bankayı devletin devralması daha iyi bir çözüm olabilirdi:
“İsviçre bir zombi bankadan kurtulsa da pazartesi günü bir canavar bankaya dönüşmüş olan UBS ile uyanacak. ‘Canavar’, çünkü yeni bilançosunun toplamı İsviçre’deki ekonomik çıktının neredeyse iki katına ulaşacak. ... CS’nin UBS tarafından devralınması dışında bir yol da vardı. ... Devlet ... hisse fiyatının çok altında bir teklifi bankaya kendisi de sunabilirdi. Sonra da mümkün olan en kısa sürede bankayı ya da bir kısmını yeniden özelleştirebilir ve UBS’nin bir deve dönüşmesini engelleyebilirdi.”