Rusya popüler mesajlaşma uygulamaları üzerinden arama yapılmasını engelledi
Rusya Telekomünikasyon Kurumu Roskomnadsor, bu hafta Whatsapp ve Telegram’ın sesli ve görüntülü arama hizmetlerini engelledi. Gerekçe olarak “yabancı mesajlaşma uygulamaları” üzerinden yapılan “dolandırıcılık amaçlı aramalardan halkı korumak” gösterildi. Aynı zamanda, yeni Rus mesajlaşma uygulaması Max’in kullanımı da teşvik ediliyor. Bu uygulama, Rusya’nın gizli servisleri tarafından en iyi takip edilebilen platform olarak biliniyor.
Rejime sadık halk dizginleniyor
Bu gibi tedbirler Rusya’daki baskıyı artırsa da ne sonuç verir bilinmez, diyor yazar Viktor Şenderoviç Facebook’ta:
“Görünen o ki, adım adım Kuzey Kore olma yolunda ilerleniyor. … Ekseriyeti katiyen özgürlükçü olmayan milyonlarca Rus’un gündelik yaşamına ve alışkanlıklarına darbe niteliğinde bir karar bu. … İçerideki öfkenin arttığı açık. ‘Patlayan’ insansız hava araçları, enflasyon ve felç olmuş havaalanlarının gölgesinde dördüncü yılına giren kıyma makinesine dönmüş savaş. … (Ortada meşru toplumsal mekanizmalar kalmamışken) bunun ne zaman ve nasıl siyasi bir çalkantıya dönüşeceğini söyleyemem. … Ülke şimdilik susuyor - nihayetinde alışkınlar. Üstelik mesajlaşma uygulamalarının yasaklanmasıyla bu çok daha kolay hale geldi.”
İfade özgürlüğü daha da kısıtlandı
Radio Europa Liberă, Kremlin yurttaşların bilgiye erişimini kısıtlamak için uydurma argümanlara başvuruyor, diyor:
“Rus güvenlik güçleri, Ukrayna’nın Telegram’ı insanları safına çekmek ya da Rusya’da sabotaj eylemleri düzenlemek için kullandığını sık sık öne sürmüş ve bu durum platformlar üzerindeki baskıyı artırmıştı. Ancak İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün Temmuz 2025’te yayımladığı rapor, Rus hükümetinin istenmeyen internet sitelerini ve sansürü aşma yöntemlerini engellemek ve yavaşlatmak amacıyla teknolojik kapasitesini ve internet altyapısı üzerindeki kontrolünü genişlettiği uyarısında bulunuyor. Bu tür önlemler, internette basın ve ifade özgürlüğünü sınırlamaya yönelik daha geniş kapsamlı bir stratejinin parçası şeklinde değerlendirilmeli.”
Kremlin özel girişimi alternatif olarak sunuyor
Araştırmacı gazeteci Andrey Saharov, Echo’nun alıntıladığı bir Telegram gönderisinde Max’in arka planına ışık tutuyor:
“2021 sonunda bankacı [ve Putin’e yakın] Yuri Kovalçuk, VK holdingini satın almıştı. … VK Mart 2025’te Max’i piyasaya sürdü ve kısa süre sonra da bir ‘ulusal mesajlaşma uygulaması’ yasasının kabul edilmesiyle artık devlet kanalları üzerinden dahi bu VK projesinin tanıtımı yapılmaya başlandı. … Kısacası devlet, baskılar (erişim engelleri) ve agresif reklamlarla insanları ‘ulusal mesajlaşma uygulaması’na yönlendiriyor. Oysa bu uygulama aslında devlete değil, bir kişiye ait. Bu da Kremlin’in severek örnek almaya çalıştığı Çin modelinin tam tersi: Orada rekabet içinde birden fazla mesajlaşma uygulaması var - bunların da hiçbiri Şi Cinping’e ya da onun ‘gizli kasalarından’ birine ait değil.”