Okullarda yapay zekâ: Şans mı yoksa tehlike mi?
Yaz tatilinin bitmesiyle pek çok Avrupa ülkesinde dersler 1 Eylül’de yeniden başlıyor. Ancak okul hep aynı okul olmuyor: Yapay zekânın hızlı gelişimi, öğrencileri ve öğretmenleri de ister istemez etkiliyor. Yorumcular, yapay zekânın eğitim sürecine ne gibi zarar ya da faydaları olabileceğini ve eğitimcilere hangi görevlerin düştüğünü tartışıyor.
Yapay zekâ sonrası eğitim anlayışı geliştirilmeli
Özel Forward College üniversitesinin kurucusu Boris Walbaum, Les Echos’da salt ders süreçlerinin değil, eğitim hedeflerinin de yapay zekâya uyumlu hâle getirilmesi gerekliliğine dikkat çekiyor:
“Anthropic adlı yapay zekâ girişiminin CEO’su Dario Amodei, önümüzdeki beş yıl içinde mesleğe yeni başlayan nitelikli işgücüne yönelik pozisyonların yarısının yok olabileceğini söylüyor. … Eğitim sistemimiz buna hazırlıklı değil. Orta vadede, genç mezunlar arasında kitlesel işsizliğin ortaya çıkması riski var. … Onları belirsiz ve sürekli değişen bir dünyaya hazırlamak için eğitimi yalnızca ‘yeni mesleklere’ uyarlamak yetmez, çünkü bu mesleklerin de ömrü uzun sürmeyecek. Öğrencilere, gelecek on yıllara damgasını vuracak olan belirsizlik ve hızlanmayla başa çıkmalarını sağlayacak bir yapay zekâ sonrası eğitim anlayışının geliştirilmesi şart.”
Düşünmeye üşenenlere kötü arkadaş
Sega, yapay zekânın Bulgaristan'ın eğitim sistemine nasıl bir etkisi olacağını irdeliyor:
“Yapay zekâ okullara çoktan girdi ve hem öğrencilerin öğrenme biçimini hem de öğretmenlerin öğretme yöntemlerini dönüştürmeye başladı. ... Peki, Bulgaristan'daki eğitim sistemi bu köklü değişimi kabullenmeye ve yönlendirmeye ne ölçüde hazır? Öğrenciler yalnızca dışarıdan gelen fikirlerin pasif tüketicileri mi olacak, yoksa bu yeni teknolojileri yaratıcı ve bilinçli bir şekilde kullanmayı mı öğrenecek? ... Yapay zekânın öğrenciler üzerindeki etkisi, büyük ölçüde onlara bunu nasıl kullanacaklarını öğretmemize bağlı. Kullanım şekline göre dost da olabilir, düşman da. ... Tembelleşmiş zihinlere ve aptallaşmaya da yol açabilir.”
Karmaşık pedagojik görevlerin üstesinden gelemez
Eğitimci Gergely Nádori, Telex'te yapay zekânın öğrenme desteğinde sınırlarına ulaştığını söylüyor:
“Yapay zekâ bilgi çoğaltma, tek bir doğru cevabı olan görevler, basit özetler ve okuduğunu anlama gibi işleri rahatlıkla yapabiliyor. Ancak işbirliği, yaratıcılık ve problem çözme gibi daha karmaşık ve insani beceriler söz konusu olduğunda, yapay zeka hâlâ yetersiz; dolayısıyla, bu alanlarda etkili bir öğrenme sağlayamıyor. ... Yapay zekâ öğretmenleri bazı alanlarda elbette destekleyici olabilir. Özellikle belirli süreçlerin uygulanmasında ya da tekrar temelli öğrenmede fayda sağlayabilir. Ancak bu en fazla, üzerine daha yüksek becerilerin inşa edilebileceği bir yapı taşı olabilir.”