  Rusya ve Avrupa Birliği

Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik büyük saldırısının üzerinden neredeyse iki yıl geçti. Basın, Avrupa’nın savaşın genişlemesine ne denli hazırlanması gerektiğini tartışıyor.

Avrupa Parlamentosu, Rusya’yı terörü destekleyen ülke ilan etti. Ukrayna’daki sivil halka yönelik “kasıtlı saldırılar ve işlenen suçlar” dolayısıyla Moskova’yı suçlayan karar, 494 milletvekilinin açık çoğunluğuyla kabul edildi. 58 ret oyu ve 44 çekimser oy kullanıldı. Avrupa basını, kararın sonuçlarını tartışıyor.

Berlin'deki Tiergarten cinayeti davasında iki yılı aşkın bir sürenin ardından, sanık müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Karara göre Gürcistan vatandaşı Zelimkhan Khangoshvili, Rus devletinin talimatıyla ve "Berlin'de görevlendirilmiş yardakçıların" desteğiyle öldürüldü. Kararın açıklanmasının ardından Alman hükümeti iki Rus diplomatı sınır dışı etti. Şimdi ne olacak?

Rusya, Brüksel'deki NATO merkezi bünyesindeki temsilciliğini belirsiz bir süreliğine kapatma kararı aldı. Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov'a göre Atlantik İttifakı'nın Moskova'daki temsilciği de 1 Kasım itibarıyla kapanacak. Kremlin gerekçe olarak NATO'nun, casusluk iddiasıyla Rus diplomatların akkreditasyonunu iptalini gösteriyor. Avrupa basını kaygılı.

Kremlin, Rusya'da köpüklü şarapların ortak adı olan "Shampanskoye " teriminin sadece Rus ürünleri için kullanılmasını öngören bir yasa çıkardı. Artık Fransa'da Champagne'den gelen şampanya da dahil olmak üzere bütün şampanyalar "igristoye wino" (köpüklü şarap) olarak isimlendirilecek. Avrupa basınına da ciddi yorumların yanı sıra alaycılık ve şaşkınlık hakim.

Angela Merkel ve Emmanuel Macron, Biden-Putin zirvesinin ardından, AB'nin dış politikada kendi yolunu çizme talebini vurgulamak amacıyla, geçtiğimiz haftaki AB zirvesinden önce, Rusya'yla bir görüşme önermişti. Öneri, özellikle Polonya ve Baltık ülkelerinin direnci nedeniyle kabul görmedi. AB üyesi diğer ülkeler de, oldubittiye getirildiklerini düşünüyor.

Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron AB zirvesi öncesinde, AB liderlerinin Putin'le yakın bir gelecekte görüşmesi fikrini destekleyen açıklamalar yaptı. Brüksel'deyse Polonya, Estonya, Letonya ve Litvanya gibi ülkeler henüz erken olduğu gerekçesiyle görüşme fikrine itiraz etti. Avrupa medyasında da Moskova'yla en doğru iletişimin ne olacağı konusunda görüş ayrılıkları mevcut.

Çekya'da 2014 yılında bir mühimmat deposunda gerçekleşen patlamada Rus istihbarat örgütünün parmağı olduğu anlaşılınca, Çekya ile Rusya arasında karşılıklı bir diplomatik savaş başladı. Her iki ülke de diğerinin diplomatlarını sınır dışı etti. Çek Cumhurbaşkanı Miloš Zeman sonunda sessizliğini bozdu ve savcıların elde ettiği sonuçların şüpheli olduğunu dile getirdi. Çekya'da ne oluyor?

Başarısız Borrell ziyaretinin ardından AB Dışişleri Konseyi 22 Şubat'ta Rusya'ya uygulanacak yaptırımlar konusunda karar verecek. Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov bunun üzerine AB'yi ilişkileri kesmekle tehdit etti. Kremlin ve Rusya Dışişleri Bakanlığı bu ifadeyi daha sonra yumuşattı. Köşe yazarları Kremlin'in tutumunu analiz ediyor.

Avrupa Konseyi, Rusya delegasyonuna genel kurulda oy kullanma hakkını geri verdi. Kırım'ın ilhakının ardından Rusya'nın oy hakkı 2014 yılında elinden alınmıştı. Konseyin kararı hem Ukrayna'da hem de Baltık ülkelerinde tepkiyle karşılandı. Atılan adım doğru mu?

Estonya Cumhurbaşkanı Kersti Kaljulaid, Estonya büyükelçiliğinin elden geçirilmiş binasının açılışına katılmak üzere 18 Nisanda Moskova'ya seyahat edecek. Ziyareti sırasında Vladimir Putin ile buluşmak da istiyor. Rusya ile yakınlaşmak mantıklı mı zararlı mı?

Bundan bir yıl önce Rus eski çifte ajanı Skripal ve kızı, İngiltere'nin Salisbury kentinde, bir kimyasal silah olan Noviçok ile zehirlenmişti. Her ne kadar söz konusu gün Rus ajanların kentte olduğu kanıtlanmış olsa da Moskova her türlü ithamı hala reddediyor. Yorumculara göre zehrin zarar verdikleri, eski ajan ve kızıyla kısıtlı değil.

Almanya, AB'nin doğalgaz düzenlemesinin yeniden ele alınmasını ve buna bağlı olarak, Kuzey Akım 2 inşaasının durmasını engelledi. Son olarak Paris hükümeti daha katı kurallar konmasını istemiş ve Berlin'i boru hattıyla ilgili koşullar içeren bir uzlaşma sağlamak üzere müzakereye zorlamıştı. Rusya gerçeklere oynarken, Almanya'ya güven azalıyor mu?

İktidardaki merkez sağ koalisyon, Letonya'daki parlamento seçimlerinin ardından çoğunluğu kaybetti. Parlamentodaki en büyük grup böylelikle muhalefetteki Rusya yanlısı Uyum (Saskaņa) Partisi'ne geçti. Bu parçalı yapı nedeniyle hükümet kurmak zor olacak. Yorumcular bu gelişmenin, Baltık cumhuriyeti üzerindeki olası etkilerini inceliyor.

Hollanda Savunma Bakanlığı, Nisan ayında Lahey'deki Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü'nün (OPCW) bilgisayar ağına sızmaya çalışan dört Rus'un sınırdışı edildiğini açıkladı. Bakanlık saldırının ardında Rus askeri istihbaratı GRU'nun bulunduğundan şüpheleniyor. Avrupa Rus siber saldırılarına nasıl tepki vermeli?