(© picture-alliance/dpa)

  Kuzey Akım 2

  12 yorum

Kuzey Akımı doğalgaz boru hatlarına yönelik saldırıları kimin gerçekleştirdiğine ilişkin soruşturmalar sürüyor. Gazetecilerin araştırmaları, istihbarat servislerinin ellerinde Ukrayna’ya işaret eden bulgular olduğunu ortaya koyuyor. Saldırıyı, Ukrayna yanlısı bir grubun gerçekleştirmiş olabileceği iddia ediliyor. Avrupa basınına göre olayın aydınlatılması henüz kolay değil.

Eylül ayında tamamlanan Baltık Denizi boru hattı Kuzey Akım 2'nin faaliyete geçmesi askıya alındı. Federal Ağ Ajansı, işletmecinin "Alman yasalarına uygun olması" gerektiği için onay sürecini geçici olarak askıya aldı. Avrupa basını ikiye bölünmüş durumda: Yaşananlar bir formaliteden mi ibaret, yoksa Berlin eline geçen bu fırsatı geri adım atmak için mi kullanıyor?

Berlin ve Washington, Kuzey Akım 2 konusundaki çekişmelerine son verdi. ABD, boru hattından kaynaklı tüm yaptırımları geri çekerken karşılığında Almanya, Ukrayna'yı Rus doğalgazından bağımsızlaştıracak yeşil enerji projelerini destekleyeceğini açıkladı. Yorumcular, bunun Avrupa için nihayetinde iyi bir çözüm olmadığı görüşünde.

Joe Biden, ABD'nin Kuzey Akım 2'nin işleticisine şimdilik yaptırım uygulamama kararı aldı. Kararın gerekçesi olarak, Almanya'yla ilişkiler gibi daha önemli ulusal çıkarlar gösterildi. Tartışmalı boru hattının, yazdan itibaren Rus doğalgazını Almanya'ya taşıması öngörülüyor. Ancak gözlemciler bu konuda yeni bir hareketlilik olacağını tahmin ediyor.

Avrupa Parlamentosu, Rus muhalif Aleksey Navalnıy'ın tutuklanması nedeniyle Alman-Rus boru hattı projesi Kuzey Akım 2 inşaatının durdurulmasını istedi. Perşembe günü alınan bir karara göre, AB'nin boru hattının tamamlanmasını "derhal durdurması" gerekiyor. Köşe yazarları da Rusya'ya yönelik daha somut yaptırımlar gerektiğini düşünüyor.

Kuzey Akım 2 projesi, hiçbir başka projenin yapamadığı denli Almanya'nın enerji politikası ile dış politikası arasındaki çatışmaya yön veriyor: Bir yanda Rus gazına doğrudan erişim, diğer yanda Avrupa'daki önemli partnerleri ve ABD'yi kızdırmak. Bugüne değin enerji politikası öncelikliydi, ama Navalnıy vakası bu önceliği ilk kez böylesine tartışmalı hale getirdi.

ABD, Kuzey Akım 2 boru hattının inşasında çalışan şirketlere yaptırım uygulama kararı aldı. Bu iş için özel gemilerle Baltık Denizi'ndeki boru hattının son kilometrelerini döşeyen bu şirketler, yöneticilerine getirilecek seyahat kısıtlamaları ya da mali işlem blokeleri gibi cezalarla karşı karşıya. Doğalgaz piyasasındaki rakipleri ortadan kaldırmak için ucuz bir numara mı bu?

Danimarka da son kıyıdaş ülke olarak uzun süreli bir tereddütün ardından Rusya'dan Almanya'ya doğalgaz aktaracak olan tartışmalı Kuzey Akım 2 boru hattına yeşil ışık yaktı. Böylece halihazırda sadece 147 kilometresi eksik olan boru hattının yıl sonuna kadar bitirilmesi mümkün görünüyor. Köşe yazarları hayal kırıklıklarını dile getiriyor.

Almanya, AB'nin doğalgaz düzenlemesinin yeniden ele alınmasını ve buna bağlı olarak, Kuzey Akım 2 inşaasının durmasını engelledi. Son olarak Paris hükümeti daha katı kurallar konmasını istemiş ve Berlin'i boru hattıyla ilgili koşullar içeren bir uzlaşma sağlamak üzere müzakereye zorlamıştı. Rusya gerçeklere oynarken, Almanya'ya güven azalıyor mu?

ABD'nin Berlin Büyükelçisi Richard Grenell, Alman şirketlere gönderdiği bir mektupta, Rusya'dan Almanya'ya uzanan Kuzey Akım 2 doğalgaz boru hattına katılımdan vazgeçmemeleri durumunda yaptırım uygulanacağını söyledi. Bu utandırıcı bir hamle mi, çaresizlik göstergesi mi yoksa işin rengini değiştirebilecek bir mektup mu?

Anlaşılan o ki, ABD hükümeti Kuzey Akım 2'nin yapımını engellemek istiyor. Gözlemcilere göre ABD kurumları, Rusya-Almanya arasındaki boru hattı projesinde yer alacak şirketlere karşı yaptırım hazırlığında. Kimi yorumcular Trump'ın bu şekilde Avrupa enerji politikalarını etkilemeye çalışmasını eleştirirken, diğerleri bu fikri hiç de kötü bulmadıklarını ifade ediyor.

İsveç'in güneyinde yer alan Karlshamn belediyesi, limanını tartışmalı boru hattı Kuzey Akımı 2'nin inşası için kullanıma sunuyor. 2019 sonu itibariyle Rus gazı bu boru hattı vasıtasıyla Almanya'ya sevk edilecek. İsveç hükümeti güvenlik risklerine karşı uyarıda bulunsa da, Karlshamn milyonlarca avroluk gelire ve yaratılan istihdama bakıyor. Hükümet, Karlshamn'ın onayını engellemeli miydi?