Estonya: Kallas'ın seçim zaferi ne anlama geliyor?
Estonya’da Başbakan Kaja Kallas, parlamento seçimlerini açık farkla önde bitirdi. Liderliğini yaptığı ekonomik liberal Reform Partisi, 101 sandalyenin 37’sini kazandı. Sağ popülist muhalefet partisi EKRE ise 17 sandalyeyle ikinci sırada yer aldı. Avrupa basını, seçimin sonucunu özellikle Kallas’ın Rusya konusundaki net tutumu bağlamında yorumluyor.
Avrupa için örnek teşkil ediyor
Eesti Päevaleht, Çekya'daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından Estonya'daki seçimlerin de Avrupa'da popülistlerin ilerleyişinin kaçınılmaz olmadığını göstermesinden memnun:
“Rekor sayıda yurttaş, tüm zamanların en yüksek oranıyla kendilerini milliyetçi muhafazakâr ilan edenlerin iktidarı devralabileceği anlatısını yıktı. ... Ana etken, Rusya lideri Vladimir Putin'in Ukrayna'ya karşı başlattığı savaştı. EKRE, toplumun Ukrayna ile göstermiş olduğu dayanışmayı hafife aldı. ... Başbakan Kaja Kallas ise özellikle yurtdışında, Estonya'nın güçlü bir savunucusu olduğunu da kanıtlamış oldu.”
Ukrayna'ya güçlü desteğin ödülü
Taz, Rusya karşısındaki kararlı tutumunun Kallas’a puan kazandırdığına inanıyor:
“‘Sırada biz olabiliriz’ sözüyle Kallas, eğerler ya da amalar olmaksızın güçlü bir şekilde Ukrayna’dan yana durdu. Başkaları hâlâ Ukrayna ordusu için miğferlerden ve kendi birliklerinin iç çamaşırlarından söz ederken, o bunları gönderdi ve örneğin Avrupa’da, Moskova’ya yönelik yaptırımlar konusunda baskı uygulayanların başını çekti. İzlenen bu net rota, seçmende apaçık bir beğeni uyandırdı.”
Estonyalıların tutumu değişmeyecek
Newsweek Romania, Estonya'nın Ukrayna'ya yönelik mevcut tutumunu sürdüreceği görüşünde:
“Estonyalılar, Ukrayna ve Rus ordusu arasında devam eden çatışmalardan hiçbir şekilde usanma emaresi göstermiyor. ... Üstelik Estonya, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik askeri saldırısına daima karşı çıkmakla kalmadı, başka herhangi bir ülkeyle karşılaştırıldığında, nüfusuna oranla Kiev'e en çok silah tedarik eden ülke oldu. Ve bu, Kaja Kallas liderliğindeki hükümeti, ülkenin askeri rezervlerini tüketmekle suçlayan EKRE'nin -ki Estonyalı seçmenlerin sandıkta açıkça cezalandırdığı bir abartıydı bu- seçim yenilgisinin bir kez daha ortaya koyduğu gibi, Estonyalıların çoğunluğunun onayıyla gerçekleşti.”
Seçmen liberal bir hükümet istiyor
Õhtuleht, Kallas'ın yeni koalisyon ortakları bulması gerektiğini düşünüyor:
“Uluslararası düzeyde çalkantılı geçen bu dönemde, iktidar boşluğunun uzamayıp etkin bir hükümetin bir an önce göreve gelmesi iyi olacaktır. En konforlu seçenek, mevcut koalisyonla devam edilmesi olabilir. Ancak, şimdiden ölçüsüz taleplerde bulunan ve sandalyelerinin üçte birini kaybetmiş olan Isamaa'yı [8 milletvekili] ödüllendirmek için hiçbir neden yok. Seçmen oy vermeyerek sandalye sayısını ciddi oranda düşürmüşken, seçimin kaybedeni Merkez Parti ile hükümet kurmak daha da mantıksız olur. Bir alternatif, yeni [liberal] Eesti 200 partisini saflara katmak olur. ”
Yapılacaklar listesi uzun
Süddeutsche Zeitung, Kallas'ı bekleyen zorlukları şöyle sıralıyor:
“Estonya'da da toplumsal gerileme endişesi ve yüksek enflasyon nedeniyle hayal kırıklığı mevcut. Seçmen kazanmak için basit sosyal vaatler içeren kampanyalar yürütenler yalnızca aşırı sağcılar değildi. Sosyal Demokratlar ve Merkez Partisi de Ukrayna'ya yardımlar ve Estonya'nın savunması için harcamalar yapılırken, halkın unutulmaması ve aynı zamanda mali zorluk içindeki aileler ve işletmeler için stratejiler geliştirmesi konusunda uyarıda bulunuyor. Son olarak Kallas, bir kısmı partisine oy veren, ancak bir kısmına Estonya siyasetinin hiç ulaşamadığı Rusça konuşan azınlıkla da ilgilenmek zorunda kalacak.”