Büyük Britanya ile ABD, gümrük vergilerinin düşürülmesini öngören bir ticaret anlaşması üzerinde uzlaştı. Büyük Britanyalı yetkililerden alınan bilgilere göre, ABD’ye yönelik otomobil ihracatına uygulanan vergiler azaltılacak, çelik ve alüminyum üzerindeki vergiler kaldırılacak ve ABD menşeli ürünlerin ithalatında tarifeler düşürülecek. Büyük Britanya, hemen öncesinde de Hindistan’la bir serbest ticaret anlaşması sürecini başlatmıştı. Girişimleri değerlendiren Avrupa basını ikiye bölünmüş durumda.

9 Mayıs 1950 tarihli Schuman Deklarasyonu pek çoklarınca bugünkü AB'nin doğuşu kabul ediliyor. Dönemin Fransa Dışişleri Bakanı Robert Schuman, altı kurucu devletin kömür ve çelik üretimlerini bir araya getireceği bir Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) kurulmasını önermişti. Yorumculara göre, bugünkü Avrupa Günü 75. yılında pek çok açıdan düşündürücü bir yıldönümü niteliği taşıyor.

Bundan 80 yıl önce, 8 Mayıs'ta Nasyonal Sosyalist Almanya'nın teslim olup Avrupa'da İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesi vesilesiyle her yerde anma törenleri düzenleniyor. Rusya da “Büyük Vatanseverlik Savaşı” zaferini her 9 Mayıs'ta büyük bir askeri geçit töreniyle kutluyor. Avrupa’daki köşe yazılarında, güncel çatışmalar bağlamında son derece düşünceli ifadeler yer alıyor.

Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, seçildiğinin ertesi günü ilkin Paris’e gitti. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile buluşmasında, son zamanlarda soğuyan Almanya-Fransa ilişkileri ile müşterek çıkarlar görüşüldü. Merz daha sonra doğrudan Varşova’ya geçerek Başbakan Donald Tusk ile bir araya geldi ve Polonya’yla komşuluk ilişkilerinin güçlendirilmesine yönelik mesajlar verdi. Yorumcular, bu ilk diplomatik temasların bir bilançosunu çıkarıyor.

Almanya Federal Meclisi’nde salı günü düzenlenen oylamada Friedrich Merz yeni Şansölye olarak seçildi - ancak ikinci turda. CDU’nun lideri, ilk turda siyah-kırmızı koalisyon saflarında eksik kalan altı oyla gerekli çoğunluğu sağlayamamıştı. Şansölye seçiminin ardından kabine üyeleri de yemin ederek göreve başladı. Başlangıç kazasının nedenlerini sorgulayan Avrupa basını, yaşananların siyasi sonuçlarını değerlendiriyor.

Hindistan, komşusu Pakistan’da ve tartışmalı Keşmir bölgesinin Pakistan’ın kontrolündeki kesimlerinde bulunan hedeflere hava saldırısı düzenledi. Yeni Delhi, yalnızca “terörist altyapının” vurulduğunu ileri sürerken, İslamabad 31 sivilin hayatını kaybettiğini ve misilleme yapılacağını duyurdu. Uzun süredir devam eden anlaşmazlıktaki son tırmanış, Keşmir’in Hindistan’ın kontrolündeki kesiminde turistlere yönelik gerçekleştirilen bir terör saldırısının ardından geldi.

Bu çarşamba itibarıyla 133 kardinal, Papa Francis'in halefini seçmek üzere Vatikan’da toplanıyor. Her gün dört tur oylama gerçekleşecek. Oy pusulaları yakıldığında bacadan siyah duman yükselecek - ta ki gökyüzünde görülen beyaz duman "Habemus Papam" (Bir papamız var) diyene kadar. Yorumcular seçim sürecini mercek altına alıyor.

İsrail'in Gazze Şeridi'ni ele geçirme ve kalıcı olarak işgal etme planının öğrenilmesinin ardından, terörist milis Hamas'ın sözcüleri artık ateşkes görüşmeleri yapmayacaklarını açıkladılar. İsrail Savunma Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, yaklaşan operasyon için on binlerce yedek askerin göreve çağrılacağını duyurdu.

CDU’lu Friedrich Merz’in bu salı günü CDU, CSU ve SPD milletvekillerinin sağladığı çoğunlukla Almanya Federal Meclisi’nde yeni şansölye seçilmesi bekleniyordu. Üç parti toplamda 328 sandalyeye sahip. Ancak ilk tur oylamada yalnızca 310 milletvekilinin desteğini alan Merz, gereken sayının altı oy gerisinde kaldı. Avrupa medyası, oylama öncesi kaleme alınan yorumlarda siyah-kırmızı koalisyonun siyasal potansiyelini değerlendiriyor.

İngiltere’deki pek çok seçim bölgesinde gerçekleştirilen yerel seçimlerde, aşırı sağcı Reform UK partisi büyük bir sıçrayış gerçekleştirerek bazı kilit belediyeleri kazandı. Ulusal düzeyde yapılan anketler, Nigel Farage liderliğindeki partinin kamuoyu desteğini giderek artırdığını ortaya koyuyor. Bugün Avam Kamarası seçimleri yapılsa -ki bunun 2029’da gerçekleştirilmesi öngörülüyor- Reform UK, İşçi Partisi ve Muhafazakâr Parti’yi geçerek ülkenin en büyük siyasal gücü olabilir.

Romanya'da tekrarlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunu, AUR partisinin aşırı sağcı adayı George Simion yüzde 40'ı aşan bir oy oranı ile kazandı. Simion, yaklaşık yüzde 21 oy alan Bükreş’in bağımsız belediye başkanı Nicușor Dan ile 18 Mayıs'taki ikinci turda karşı karşıya gelecek. İktidar koalisyonunun adayı Crin Antonescu'nun ancak üçüncü sırada yer almasının ardından, Sosyal Demokrat Başbakan Marcel Ciolacu istifasını açıkladı.

Bu hafta Avrupa’nın her yerinde, İkinci Dünya Savaşı’nın bitişi ve Nasyonal Sosyalizm’den kurtuluş anılacak. Rusya ise Hitler Almanyası’na karşı kazanılan zaferi her zamanki gibi 9 Mayıs’ta büyük bir askeri geçit töreniyle kutlayacak. Ancak Kremlin’in Ukrayna’da sürdürdüğü saldırı savaşını bu tarihsel bağlama oturtma çabaları, Avrupa basınında büyük itirazlarla karşılaşıyor.