Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, New York’taki BM konferansında Filistin’i devlet olarak tanıdıklarını ilan ederek, bunu barış yolunda atılması şart bir adım olarak nitelendirdi. Öncesinde Kanada, Büyük Britanya, Avustralya ve Portekiz de aynı kararı almış, onları Belçika, Malta ve Lüksemburg izlemişti. New York’taki buluşmanın gündeminde Gazze savaşının sona erdirilmesi ve iki devletli çözüm hedefi vardı.
Dünya devletlerinin liderleri, bu sıralar BM Genel Kurulu için New York’ta bir araya geliyor. Ancak zamanın gidişatı diplomasi ve uluslararası işbirliğine değil, saldırganlık ve izolasyona doğru evriliyor. Kuruluşunun üzerinden 80 yıl geçmişken, Birleşmiş Milletler’in etkisi hiç olmadığı kadar sınırlı gözüküyor. Peki BM hâlâ nasıl bir rol üstleniyor?
Cuma günü üç Rus savaş uçağının Estonya hava sahasını ihlal ettiği öne sürüldü. Estonya Dışişleri Bakanlığı, MIG-31 tipi uçakların bölgede on iki dakika kaldığını duyurdu. Tallin, NATO Antlaşması’nın 4. maddesi uyarınca istişare talebinde bulunurken, Rusya hava sahası ihlali iddiasını reddetti. Polonya Başbakanı Donald Tusk, ülkesinin sınırlarını ihlal eden savaş uçaklarını vurmaktan çekinmeyeceğini açıkladı.
ABD Başkanı Donald Trump, ikinci görev döneminin başından itibaren ona göre yalan haberler yayınlayan veya kendisine karşı önyargılı haberler yapan gazetecilere ve medyaya karşı harekete geçti. Kısa bir süre önce bir mahkeme, Trump’ın New York Times’a karşı açtığı davayı reddetti. Trump, ABC ve NBC televizyon kanallarına yayın lisanslarını ellerinden alma tehdidinde bulundu. Yorumcular, bu politikanın muhtemel sonuçlarını irdeliyor.
Öldürülen sağ muhafazakâr aktivist Charlie Kirk için Arizona’nın Glendale kentindeki futbol stadyumunda düzenlenen halka açık cenaze törenine on binlerce insan katıldı. ABD Başkanı Donald Trump, Kirk’ü “Amerika’nın özgürlük şehidi” olarak tanımladı ve cinayetten “radikal solu” sorumlu tutma iddiasını tekrarladı. Avrupa basını endişeli.
Avrupa Merkez Bankası’nın eski başkanı Mario Draghi tarafından 9 Eylül 2024’te yayınlanan ve AB’nin rekabet gücünün geleceğini konu alan raporla büyüme, istikrar ve dayanıklılığın sağlanması planlanıyordu. Bu kapsamda AB’yi sağlam payandalara oturtmaya yönelik çok sayıda öneride bulunulmuştu. Ancak aradan geçen bir yılın ardından yorumcular hayal kırıcı bir bilanço çıkarıyor.
ABD’de yayın yapan televizyon kanalı ABC, Jimmy Kimmel Live! adlı programı süresiz askıya aldı. Ünlü sunucu Kimmel, pazartesi günkü programında Trump’ın destekçilerinin Kirk cinayetini kendi çıkarları için kullanmaya çalıştığını ima etmişti. ABD Başkanı, kararı övgüyle karşılarken, Demokrat politikacılar tepki gösterdi. Peki özgürlükler ülkesi olarak bilinen ABD’de ifade özgürlüğü ne durumda?
Suudi Arabistan Krallığı ile nükleer güç Pakistan bir savunma paktı imzaladı. Buna göre ülkelerden birine yapılacak saldırı, ikisine de yapılmış sayılacak. Anlaşma, İsrail Katar’daki Hamas temsilcilerine saldırdıktan birkaç gün sonra geldi. Yorumcular bölgenin genelinde güç merkezi kaymaları yaşanabileceğine dikkat çekiyor.
ABD Başkanı Donald Trump, Büyük Britanya'ya yaptığı resmi ziyareti milyarlarca dolarlık bir ticari anlaşmanın imzalanmasıyla tamamladı. Trump ve Büyük Britanya Başbakanı Keir Starmer, birlikte düzenledikleri basın toplantısında yaklaşık 300 milyar avroluk karşılıklı yatırımların hayata geçirileceğini açıkladı. Öncesinde Trump, Windsor Kalesi’nde Kral 3. Charles tarafından kabul edilmişti. Yorumcular ziyaretin bilançosunu çıkarıyor.
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi bünyesinde görev yapan bir komisyon, düzenlediği raporda BM Soykırım Sözleşmesi’nde belirtilen beş kriterden dördünün karşılandığını öne sürdü: öldürme, ağır fiziksel ya da ruhsal zarar verme, yaşamı tehdit eden koşulların kasten oluşturulması ve doğumların önlenmesine yönelik tedbirler. Avrupa basınında rapora dair farklı tepkiler var.
Yeni Polonya Cumhurbaşkanı Karol Nawrocki, göreve başlama ziyaretleri kapsamında gittiği Berlin'de Polonya’nın İkinci Dünya Savaşı’ndaki Alman işgali için öne sürdüğü 1,3 trilyon avroluk tazminat talebini yineledi. Federal Şansölye Friedrich Merz ve Federal Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ise, meselenin Almanya açısından hukuken kapandığı gerekçesiyle talebi reddetti. Yorumcular tartışmayı sürdürüyor.