Donald Trump, prestijli Harvard Üniversitesi'ne yapılacak 2,2 milyar doları aşan uzun vadeli ödemeleri erteledi. ABD hükümeti, daha önce üniversiteye yabancı öğrenciler üzerindeki kontrollerin artırılması ve çeşitlilik kriterlerinin askıya alınmasını da içeren bir talepler listesi göndermişti. Ancak üniversite, eğitim özgürlüğüne yönelik her türlü devlet müdahalesini reddediyor. Avrupa medyası gelişmeyi irdeliyor.

Pazar günü Ukrayna'nın kuzeydoğusundaki Sumi kentine düzenlenen Rus füze saldırısında 30’dan fazla kişinin hayatını kaybetmesinin ardından, ABD Başkanı Trump olay için "korkunç bir şey" ifadesini kullandı. Rusya ile ABD arasındaki müzakereler bu hafta da sürecek, ancak yalnızca Karadeniz’de ateşkes konusuyla sınırlı olacak. Medya, Trump’ın barış girişiminin başarıya ulaşıp ulaşamayacağını ve Avrupa’nın bu durumda nasıl bir rol üstlenebileceğini irdeliyor.

Macaristan Anayasası’nda artık cinsiyetler kadın ve erkek olarak tanımlanıyor. Karar parlamentodaki hükümet çoğunluğu tarafından alındı. Ayrıca çocuğun uygun fiziksel, zihinsel ve ahlaki gelişim hakkı da diğer temel haklardan öncelikli kılındı. Değişikliğe karşı olanlar, getirilen hükümlerin toplanma hakkını kısıtlayabileceğinden ve Onur Yürüyüşü gibi etkinlikleri yasaklayabileceğinden endişeli.

Yerlerinden edilen on iki milyon insan, akut kıtlık, “etnik temizlik” - iki yıldır süren Sudan iç savaşının bilançosu ağır. BM’ye göre halihazırda dünyanın en büyük insani krizi yaşanıyor. Mart sonunda ulusal ordu başkent Hartum’u ve diğer bölgeleri Rapid Support Forces’dan (RSF) almayı başarsa da çatışmalar bitecek gibi görünmüyor. Peki bundan sonra ne olacak?

Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Perulu-İspanyol yazar Mario Vargas Llosa hayatını kaybetti. Edebi eserleriyle ses getirmekle kalmayan Vargas Llosa, aynı zamanda siyaseten de aktifti ve Güney Amerika diktatörlüklerine karşı yazılar yazıyordu. 1990 yılında Peru’daki devlet başkanlığı seçimlerine piyasa yanlısı liberal bir programla aday oldu, ancak ikinci turu Alberto Fujimori’ye kaybetti. 1990 ila 2023 yılları arasında ise İspanyol gazetesi El País’te köşe yazıları yazdı.

Büyük Britanya Parlamentosu, cumartesi günü çıkardığı bir acil durum yasasıyla Scunthorpe çelik fabrikasının kurtarılmasının önünü açtı. Çinli sanayi grubu Jingye, bünyesi içinde faaliyet gösteren ve ülkede çeliği salt geri dönüştürmekle kalmayıp cevher ve kok kömüründen üretim de yapabilen tek tesis olan fabrikayı kapatma niyetindeydi. Artık devlet tesisin kontrolünü alacak, ama öte yandan işletmenin büyük kayıplarını da üstlenecek. Fabrikanın sahibi resmen Jingye olmaya devam edecek. Basında görüş ayrılıkları var.

ABD ile Çin arasındaki vergi savaşı hızlı ve sert manevralarla sürüyor. Trump yönetimi Çin mallarına uygulanan vergileri %145’e çıkararak baskıyı artırdı, ancak ardından elektronik sektörünü geçici olarak bu vergilerden muaf tuttu. Çin yönetimi ise buna %125’e varan karşı vergilerle yanıt verdi ve aynı zamanda başka ülkelerle ekonomik ortaklıklarını genişletmeye yönelik adımlar atmaya başladı.

İsrail, askeri saldırısını genişleterek Gazze'nin neredeyse tamamını “savaş bölgesi” ilan etti. İsrail ordusu ayrıca bir kez daha hava saldırıları esnasında Gazze’deki bir hastaneyi hedef aldı. Birleşmiş Milletler’e göre yüz binlerce Filistinli, İsrail’in "güvenli bölgeler" oluşturma girişimi nedeniyle giderek daha dar bir alana sıkıştırılıyor. Avrupa basınında, İsrail’in Hamas’ın terör saldırısının ardından başlattığı saldırılara yönelik eleştirel sesler artıyor.

Portekiz’deki muhafazakâr azınlık hükümeti, 18 Mayıs’ta yapılacak erken genel seçimlere bir aydan az zaman kalmışken ülkede göçmen sayısındaki büyük artışa ilişkin yeni rakamlar sundu. Rakamlara göre, göçmenler artık nüfusun yaklaşık yüzde 15’ine tekabül ediyor. Yorumcular, üzerine iyice düşünülmeden meselenin araçsallaştırılmasına karşı çıkıyor.

Estonya Parlamentosu, Moskova Patrikhanesi’ne bağlı Estonya Ortodoks Kilisesi’ni Rusya’yla bağlarını koparmaya zorlayan bir yasayı kabul etti. Kararın gerekçesi, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü saldırı savaşına Patrikhane’nin verdiği destek. Yasa ayrıca, papaz olarak çalışabilmek için yerel seçimlerde oy kullanma hakkının bulunmasını şart koşuyor. Ülkedeki Rus yurttaşlarının oy hakkı kısa bir süre önce ellerinden alınmıştı.

ABD, Ukrayna’ya destek bakımından büyük önem teşkil eden Polonya’daki Jasionka Üssü'nden askeri personelini çekiyor. Varşova’da ise hükümet ve muhalefet, alışılmadık bir uyum içinde ortalığı yatıştırmaya çalışıyor: Çekilme çok önceden planlanmış ve diğer NATO ülkelerince telafi edilecekmiş. Öte yandan ABD medyası, Pentagon’un Doğu Avrupa’da konuşlu asker sayısını azaltmayı düşündüğünü bildiriyor. Yorumcular gelişmeyi analiz ediyor.

Almanya’da yeni hükümetin kurulması yolunda kararlı bir adım atıldı. CDU, CSU ve SPD’li müzakereciler, müşterek hedefler üzerinde anlaşarak bir koalisyon anlaşması taslağı takdim etti. Bundan sonra parti komitelerinde anlaşmanın onaylanması gerekiyor. Federal Meclis’te yeni şansölye oylamasının mayıs ayı başlarında yapılması planlanıyor. Avrupa basını gelişmeyi yorumluyor.