Avrupa Komisyonu istatistiklerine göre, en büyük önlenebilir sağlık riskine sebep olan tütün ve nikotin tüketimi erken ölümlerin de başlıca nedeni. Üye devletler, dumansız alanların kapsamını genişletmeye ve giderek daha fazla sayıda genç tüketicinin kullandığı bazı yeni ürünleri de yasaklara dahil etmeye çağrılıyor. Basın mevcut ulusal stratejileri tartışıyor.
Romanya Anayasa Mahkemesi, kamu görevlilerine ilişkin mali şeffaflık düzenlemelerinin gevşetilmesini öngören bir karar aldı. Şimdiye değin siyasetçiler ve devlet memurları, hem kendilerinin hem de birinci derece akrabalarının mal varlıklarını kamuoyuna açıklamakla yükümlüydü. Mahkemenin kararına göre bununla ilgili yasaların artık değişmesi gerekiyor. Bundan böyle mal varlığı beyanları yalnızca denetim kurumu ANI ile paylaşılacak, ancak yayınlanmayacak. Akrabalara ilişkin bilgiler ise tamamen kapsam dışında tutulacak.
Skandallarla gündeme gelen teknoloji milyarderi Elon Musk siyasetten çekiliyor. Devlet aygıtını küçültmek ve maliyetleri azaltmak amacıyla kurulan tartışmalı DOGE kurumunu yönetme görevi, yasal olarak 130 günle sınırlıydı. Başlangıçta hayli samimi ilişkileri olan Trump ile Musk'ın arası son zamanlarda bariz soğumuştu. Öte yandan, Musk'ın elektrikli otomobil şirketi Tesla da satışlardaki düşüş nedeniyle zor günler geçiriyor.
İsviçre’nin Valais kantonunda bulunan Birch buzulunun büyük bir bölümü çöktü. Kleines Nesthorn Dağı’ndaki dengesiz bir kayalıktan kopan milyonlarca ton ağırlığındaki kaya ve toprak parçaları buzulun üzerine düştü. Ardından buzul çatlayarak kaya yığınıyla vadinin derinliklerine doğru kaydı. Olayda Blatten köyü neredeyse tamamen yok olurken, erken uyarı sistemi sayesinde köydeki 300 sakin zamanında tahliye edilerek muhtemel bir felaket önlendi.
Pazartesi günü İstanbul’da ateşkes müzakerelerine yeniden başlanması teklifinde bulunan Rus yönetimi, kendi şartlarını bir ultimatomla netleştirmeyi planlıyor. Öte yandan Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, çarşamba günü Berlin’de Almanya Şansölyesi Friedrich Merz’den beş milyar avro tutarında yeni bir askeri yardım sözü aldı.
ABD Başkanı Donald Trump, göreve geldiğinden beri hemen her gün siyaset ve ekonomi alanında ilan ettiği radikal önlemlerle gündemi sarsıyor. Ancak pek çok plan -özellikle gümrük vergileri konusunda- birkaç gün sonra geri çekildi veya ertelendi. Diğer uygulamalar -örneğin toplu işten çıkarmalar ya da sınır dışı etmeler- ise mahkemeler tarafından engellendi. Avrupa basını, bu siyaset tarzını tutarsız ve kararsız buluyor.
Romanya’nın yeni cumhurbaşkanı Nicușor Dan, parlamentoda temsil edilen partilerle ilk istişarelerini gerçekleştirdi. Görüşmelerin odak konusu ise ülkedeki yüksek bütçe açığı oldu. Yeni hükümetin kurulması meselesi de gündemdeydi. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda kendi koalisyonunun adayı Crin Antonescu üçüncü sırada kalınca, Sosyal Demokrat Başbakan Marcel Ciolacu istifa etmişti.
Fransa Ulusal Meclisi’nde çoğunluk, düşük emisyon bölgelerinin kaldırılmasından yana oy kullandı. Fransa genelinde yaklaşık 40 şehirde hava kalitesini artırma amaçlı uygulamaya konulan bölgelere yüksek emisyonlu araçların girişine izin verilmiyordu. Ancak yoksul kesimlerin düşük emisyonlu araçlara erişememesi dolayısıyla milletvekillerince uygulamaya ‘sosyal açıdan adaletsiz’ eleştirisi getiriliyordu. Ülke basınından eleştiri var.
Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, Ukrayna’nın Batılı silahları Rusya’daki askeri hedeflere karşı kullanmasındaki sınırlamaları kaldırdı. Merz, ülkenin ancak bu şekilde kendisini etkin bir şekilde savunabileceğini belirtti. Berlin böylelikle, kendi silah sistemlerinin bu amaç doğrultusunda kullanılmasına daha önce izin veren diğer müttefiklerine katılmış oldu. Ancak Almanya, Ukrayna’ya bugüne değin sahip olduğu Taurus seyir füzesi gibi yüksek menzilli silahlardan göndermedi.
Polonyalı seçmenler pazar günkü cumhurbaşkanlığı seçimlerinde liberal Rafał Trzaskowski ile sağ muhafazakâr Karol Nawrocki arasında bir tercihte bulunacak. İlk turu iki aday yaklaşık yüzde 31 ve yüzde 30 oy alarak başa baş tamamlamıştı. Asıl dikkat çekici olansa aşırı sağcı birden çok adayın beklenmedik başarısıydı ve şimdi onların oyları belirleyici konumda. Yorumculara göre seçim Polonya’nın da ötesinde bir anlam taşıyor.
Şimdiye değin 20 AB üyesi ülkenin imzaladığı ortak bir deklarasyonla, Budapeşte'nin LGBT haklarına ilişkin mart ve nisan aylarında kabul ettiği kısıtlamaları geri çekmemesi durumunda AB’nin Macaristan’a karşı tüm yaptırım seçeneklerine başvurması talep edildi. Buna paralel olarak da Almanya Şansölyesi Merz, AB'nin genelinden farklılaşan Ukrayna ve Rusya politikaları nedeniyle Macaristan ve Slovakya’ya baskı yapmak üzere yaptırımlar uygulanmasını önerdi.
Kral Charles, yeni parlamento döneminin açılışı vesilesiyle ziyaret ettiği Kanada’nın başkenti Ottawa’da taht konuşması gerçekleştirdi. ABD Başkanı Donald Trump’ın Kanada’yı Amerika’nın 51. eyaleti yapma niyetine doğrudan değinmese de bazı imalarda bulundu. Büyük Britanya’nın hükümdarı, Kanada milli marşına atıfla ‘Gerçek Kuzey, gerçekten de güçlü ve özgür’ sözlerini kullandı. Yorumcular ziyareti değerlendiriyor.