Avrupa 9 Mayıs'ı nasıl kutlamalı?
İkinci Dünya Savaşı'nın 9 Mayıs'ta sona ermesi yalnızca Moskova'da anılmıyor. AB de -ve aynı zamanda bu yıl ilk kez Ukrayna- 9 Mayıs'ı Avrupa Barış ve Birlik Günü olarak kutluyor. Zira bugün, AB'nin doğum belgesi sayılan Schuman Bildirgesi'nin önerilmesinin de yıldönümü. Yorumcular, Nazi Almanyası'nın yenilmesinde Kızıl Ordu'nun muazzam rolünü de dikkate alarak günün nasıl kutlanması gerektiğini irdeliyor.
Tarihin bütününe bakmalı
Der Tagesspiegel’e göre Ukrayna savaşı, Sovyetler Birliği’nin Hitler'in yenilgiye uğratılmasındaki rolünü unutturmamalı:
“Yalnızca bugünkü Rusya’nın suçlarını gören tarih anlayışı, Moskova’nın onlarca yıldır dayattığı ve Hitler-Stalin Paktı’na hiç değinilmediği anmalar kadar sahtekârca olur. ... Savaşın başında giriştikleri suç ortaklığının üzeri örtüldü. Sovyetler Birliği’ndeki asıl savaş kurbanlarının Ukraynalılar ve Belaruslular olduğu, Rus olmayan askerlerin de Hitler’e karşı kazanılan zaferde payının bulunduğunun üzeri örtüldü. ... Dürüst olmak adına tarihin bütününe bakmak lazım. Yalnızca 8 ve 9 Mayıs’a değil. Fakat Almanların tam da bu iki güne bakması gerek. Ve Almanya’nın dünya savaşını başlattığı 1 Eylül’e.”
Kiev anmalarda da Rusya'yla bağlarını koparıyor
Ukrayna’nın artık 9 Mayıs’ta nasyonal sosyalizme karşı kazanılan zaferi değil de Avrupa Günü’nü kutlaması, La Repubblica’ya göre
“Kiev’in [Rusya ile] tüm müşterek bağları koparmasını sağlayan çok sayıdaki tedbirin sonuncusu. Ancak bu bağlar, neredeyse herkesin en az bir Rus akrabasının olduğu bir ülkede, içinden çıkılmaz bir ilişkiler ağı olmayı sürdürüyor. ... Söylemin sertliği, savaşa bağlı sıkıyönetim ve koşulların bir yan etkisi. Bu eğilim, 2014’teki Maidan olaylarından sonra başlamıştı. Ruslar Kırım’ı ilhak edip, Donbass’ın da yarısını ele geçirdikten iki yıl sonra 2016 yılına gelindiğinde ise Kiev, 3.000 kasaba ve köyün adının değiştirildiği ve 1.300’ün üzerinde anıtın söküldüğü ‘dekomünizasyon’ adlı bir kanun çıkarmıştı.”
Ukrayna ile özgür bir geleceğe
Postimees, Avrupa Günü'ne dair karmaşık hisler içinde:
“Gerçekle yüzleşmek zorundayız. 9 Mayıs 2023'te Avrupa'da barış yok ve AB, barış projesi kapsamında Ukrayna için bir milyon mermi üretmeye hazırlanıyor. Dolayısıyla, Avrupa Günü'nün anlamı değişti ve süregiden savaş karşısında geçmişin barış projesine geri dönüş imkânsız gözüküyor. ... Önemli olan Avrupalıların geleceğe nasıl baktığı ve buna Avrupa'yla bütünleşmiş bir Ukrayna da dahil. Ne de olsa Ukraynalılar, Avrupa Günü'nde vurgulanan değerler uğruna savaşıyor: demokratik özgürlükler, dayanışma, karşılıklı saygı ve insan hayatının gözetilmesi.”