İspanya seçimleri: Siyasi istikrarsızlık tehlikesi mi var?
İspanya’da Temsilciler Meclisi için yapılan erken seçimlerin galibi, muhafazakâr PP oldu. Neredeyse bütün oyların sayılmasının ardından parti, 350 sandalyeli meclisteki milletvekili sayısını 89’dan 136’ya yükseltti. Başbakan Sánchez liderliğindeki Sosyalistler ise 122 sandalye kazandı. Sağ popülist Vox 33, sol ittifak Sumar da 31 milletvekili çıkardı. Dolayısıyla hiçbir cephe, mutlak çoğunluk sağlayabilecek sayıyı yakalayamadı. Yorumcular, bundan sonra neler olabileceğini değerlendiriyor.
Büyük partiler yakınlaşmalı
El Periódico de España, Vox’un sandalye sayısının 52’den 33’e düşmesinden memnun:
“Muhafazakârlar ve Sosyalistler müzakere masasına oturmazsa, İspanya istikrarsızlığa sürüklenir ve bu da seçimlerin yenilenmesine ya da zayıf ve kısa ömürlü bir çoğunluğun sağlanmasına yol açabilir. İspanyollar, Almanya ve diğer ülkelerdekilere benzer büyük bir koalisyonu reddediyor. Ancak, iki partiden birinin dağılmasına sebep olabilecek bu senaryo ile asgari siyasi ilişkilerin sürdürülememesi arasında bir manevra alanı yakalanmalı. En iyi haberlerden biri de Vox’un önemini yitirmesi, ki bu Avrupa’yı da rahatlatan bir gelişme. Vox parlamentoyu kargaşaya sürüklemekten başka bir şey yapmadı ve alternatif bir merkez sağ çoğunluğun sağlanmasını engelleyen de bu oldu.”
Hükümet kurmak kolay olmayacak
El Mundo, ülkeyi zor günler beklediği kanaatinde:
“Seçim, akla gelebilecek en kötü senaryolardan birini gerçek kıldı. Ülke, istikrarsızlık ve belirsizlik içine düştü. ... Yurttaşlar, PP'ye bir zafer kazandırmış olsa da ülkeyi yönetmesi için yeterli çoğunluğu vermedi. ... Başbakan Pedro Sánchez sağlam durdu ve Sumar, [Katalonya'dan] ERC ve [Bask bölgesinden] Bildu ile yeniden koalisyon kurma şansına sahip. Ancak durum, lideri Carles Puigdemont'un kaçak konumunda olduğu Junts per Catalunya partisinin uğursuz desteğine ihtiyaç duyacağı için daha da kötüleşiyor. ... Nihayetinde hiçbir şey kolay olmayacak, zira Senato'da PP mutlak çoğunluğa sahip ve pek çok belediyenin yönetimi de PP'nin elinde.”
Vox için elverişli bir ortam
Público, İspanya'yı tehdit eden siyasi çıkmazdan Vox'un kazançlı çıkmasından endişe ediyor:
“Radikal sağcılar, PP ile bir koalisyon hükümeti kurulmasını mecbur kılacak yüksek bir oy oranına ulaşmak istiyordu. [Vox lideri] Santiago Abascal, başarılı olunamaması halinde içten içe, partisinin güçlü bir konumda olması için Sánchez'in bağımsızlık yanlısı bölgesel partilerle ittifak halinde seçim zaferi kazanmasını umuyordu. Aşırı sağ, sistemin krizlerinden ve çıkmazlarından besleniyor. Yaşayacağımız muhtemel çıkmaz, popülist demagoji için elverişli bir zemin oluşturuyor.”
Muhafazakârlar Avrupa'nın kundakçılarına yardım ediyor
De Morgen, Avrupa Halk Partisi'ni (EVP) muhafazakârların radikal sağcılarla işbirliğine karşı durmadığı için eleştiriyor:
“Kılını kıpırdatmıyor ve bu endişe verici. ... Avusturya'da ÖVP, FPÖ ile kolayca bölgesel koalisyonlar kurabiliyor artık. İtalya'da EVP üyesi Forza Italia aşırı sağcı Başbakan Giorgia Meloni'nin iktidar ortağı. [EVP grup başkanı Manfred] Weber, kendi saflarından gelen itirazlara rağmen buna engel olmadı. Buradaki asıl tehlike, merkez sağın bu tür ittifaklarla aşırı sağa, Avrupa demokrasimizi ateşe vermesi için kibrit uzatması. Bu nedenle EVP, yalnızca kendi çıkarları için dahi olsa PP'yi Vox ile koalisyona girmekten caydırmalı.”