G7'nin Rusya'ya yönelik yaptırımları göstermelik mi?
G7 ülkeleri, Rusya'nın 24 Şubat 2022'de Ukrayna'ya karşı başlattığı büyük saldırının ikinci yıldönümünde Kiev'e gerçekleştirdikleri dayanışma ziyaretinde "Rusya'ya yönelik yaptırımların eksiksiz uygulanacağı ve gerektiğinde yeni tedbirler de alınacağı" açıklamasında bulundu. Yorumcular bu ifadelere hayli şüpheyle yaklaşıyor.
Başarısızlığın nedeni kâr hırsı
Verslo Žinios, yaptırımların bugüne kadar neden işe yaramadığı sorusuna yanıt arıyor:
“Her ne kadar başta yüksek sesle ilan edilse de ne G7 ne de AB bankaların tamamına yaptırım getirdi. ... Rusya’nın petrol musluğundan para akmasını önleme girişimi de olmuştu: Bu da başka bir fiyaskoyla sonuçlandı. ... Hep birlikte alınması gereken bu tedbir, Batılı şirketler ve bilhassa da tankerlerini ‘isimsiz’ müşterilere satarak Rusya’nın petrolünü tavan fiyatın üzerinde ihraç etmesini sağlayan Yunan denizcilik işletmelerince bulunan her yolla baltalandı. ... Batı’nın Orta Asya ve Kafkasya’ya yönelik birdenbire büyüyen ihracatına değinmeye gerek bile yok. ... Bu örnekler, Batılı şirketlerin kısa vadeli çıkarları ile kâr arayışlarının Batılı ülkelerin tamamının güvenliğini riske attığının kanıtı.”
Küresel ekonomi savaş için tesis edilmemişti
RFI România, Rusya’nın kendine rahatlıkla alternatif bir ticaret ortağı bulduğu kanısında:
“Çin, ne zamandır [uluslararası bankacılık ağı] SWIFT ile rekabet edebilecek kendi bankacılık mesajlaşma sistemini geliştirmeye çalışıyor. Henüz muvaffak olunamasa da sistem işleyene kadar Ruslar ithalatta Çin’e yuan ile ödeme yapıyor. Yaptırımların amaçlandığı gibi etki edememesinin sebebi, müttefiklerin siyasi iradesinin yanı sıra Rusların savaş değil de barış ve işbirliği zamanları ile serbest ticaret için tesis edilmiş küresel sistemin zaaflarından yararlanabilme becerisi. Tabii buna kimi ülkelerin Moskova’yla işbirliği yapma istek ya da ilgilerini de eklemek gerekir.”
Olağan piyasa yasaları geçersiz
Siyaset bilimci ve tarihçi Kārlis Daukšts, LA.LV'de Batı'nın Rusya'daki kayıt dışı ekonomiyi anlayamadığını öne sürüyor:
“Yaptırımlar uygulandığında, ekonominin gri katmanına muazzam bir zenginlik sağlayan yaptırımların kendisi oldu. Kazakistan ve Kırgızistan'dan otomobil ya da yedek parça ithal edip ticaret yapan sayısız haydut var. Yaptırımlar kâr demek ve bundan hayli memnunlar. ... Ruslar bu yaptırımların etrafından dolanırken aynı zamanda para basmaya da başladı. Bugün Rusya'da, Ukrayna'ya gönderilmek üzere sıradan işçi ve asker satın almak için büyük miktarda paralar dolaşımda. Bu yozlaşmış ekonomi Batı'da tamamen yanlış anlaşıldığından yaptırımlar işe yaramıyor.”