Portekiz sosyalizm hedefini anayasadan siliyor mu?
Portekiz’de gerçekleşen genel seçimlerin ardından muhafazakâr PSD, liberal IL ve aşırı sağcı Chega, 1976 Anayasası’nı değiştirmek için gerekli olan üçte iki çoğunluğu elde etti. Karanfil Devrimi ruhuyla kaleme alınan Anayasa, sosyal güvence sağlamanın yanı sıra “sosyalist bir topluma giden yolu açmayı” da vaat ediyor. Chega ve IL bu hedefin Anayasa'dan mutlaka silinmesi gerektiğini savunurken, PSD şimdilik sessizliğini koruyor.
Revizyon için sağlam nedenler var
Eco, girişimin engellenmemesi gerektiği uyarısında bulunuyor:
“Radikal solcular, önerilen anayasa değişikliğini demokrasiye saldırı olarak lanse ediyorlar. Chega ve onun önerilerine karşı polemik yapıyor, liberallerle popülistleri aynı kefeye koyuyor ve PSD üzerinde baskı kuruyorlar. Ama yanlış yapıyorlar. … Günümüzün hakikatini artık yansıtmayan, daha fazla özgürlük ve hukuk güvencesi, dijitalleşen toplumda daha fazla özel teşebbüs, seçmenle seçilenler arasında daha az mesafe ya da daha iyi yönetilebilirlik gibi gerekçelerle gözden geçirilmesi gereken onlarca anayasa maddesi var. … Anayasa değişikliğini engellemek siyaseten hata olur; [Başbakan] Luís Montenegro’nun bu sürece PS’yi dahil etmemesi de öyle.”
Bu bir rejim değişikliği demektir
Expresso, başını PSD’nin çektiği iktidar koalisyonu AD’nin bugüne kadarki Chega ile işbirliği yapmama vaadi dolayısıyla endişesini dile getiriyor:
“Böyle bir anayasa değişikliği sürecinin PS dahil edilmeden ve aşırı sağcı bir partiyle işbirliği içinde yürütülmesi, anayasal demokrasimizin en hassas anlarından birinde yeni bir siyasi kırılma anlamına gelir. Formel meşruiyetinden bağımsız olarak Anayasa’nın yapısal unsurlarını (ki bunlar refah devletimizin özü niteliğindedir) değiştirmek, Sosyalistlerin desteği olmadan salt bir rejim değişikliğinden ibaret kalır ve bu da tüm sonuçlarıyla birlikte ele alınmalıdır. AD böylesine önemli bir süreçte sırtını Chega’ya yaslarsa, [yasama döneminin] geri kalanında da yalnızca ona ona bel bağlayabilir.”