Gazze: Ateşkes molaları barışı getirir mi?
Gazze Şeridi’ndeki açlık krizi büyürken, İsrail “insani” amaçlı ateşkes araları vermeye hazır olduğunu açıkladı. Bu sayede güvenli koridorlar üzerinden yardım malzemeleri temin edilmesi bekleniyor. İlk büyük tır konvoyu ve havadan atılan yardım paketleri kıtlık çeken halka ulaştı. Ancak fazla ilerleme kaydedilmediğini düşünen yorumcular, AB'nin güçsüzlüğünden yakınıyor.
İsrail bildik oyunlarını sürdürüyor
Habertürk'e göre İsrail hükümeti AB'yi oyuna getiriyor:
“İsrail’in işlediği suçlara uzun süre suskun kalan AB içinden de artık yaptırım sesleri yükseliyor, Ortaklık Anlaşması’nın revize edilmesi veya askıya alınması isteniyor ancak Almanya’nın pozisyonu bu adımları engelliyor. En son AB dış politika şefi Kaja Kallas, Gazze’deki insani krizi İsrail ile bir dizi önlemi müzakere ederek aşmayı denedi. Önlemler kapsamında İsrail daha fazla sınır geçişini açarak yardım malzemeleri ikmaline izin verecek ve yardım kurumlarının mutfak operasyonunu kolaylaştıracaktı. ... Aradan iki hafta geçtiği halde İsrail tek önlemi bile yerine getirmedi. Gayet öngörülebilir bir durum olduğu halde AB, İsrail tarafından kandırılmaya kapı aralamıştı.”
Gazze açlık çekerken AB elitleri tatilde
Times of Malta, Brüksel'in Ortadoğu çatışmasındaki güçsüzlüğüne öfkeli:
“AB, Filistinlilere en fazla yardımı sağlayan aktör ve İsrail’in en büyük ticaret ortaklarından biri. Peki ne yapıyor? 27 üye ülke için arkasına saklanabilecekleri bir tür sis perdesi işlevi görüyor. ... Ortak bir tutum üzerinde uzlaşmak imkânsız hale geldiği için, herkes gönül rahatlığıyla tatile çıktı ve Brüksel’in Avrupa mahallesinin sokakları sessizliğe gömüldü. Ağustos sonuna kadar liderlerin çoğu deniz kıyılarında ya da dağ evlerinde olacak. Bu süreçte Gazze’de açlıkla mücadele eden Filistinliler, AB üyesi ülkelerin ve hükümet liderlerinin İsrail’in tutumunu eylül ayında yeniden değerlendirmesini beklemek zorunda kalacak.”
Nadir bulunabilecek bir fırsat olabilir
Polityka, İsrail için savaşı itibarına leke düşürmeden sonlandırma ihtimalinin doğmuş olabileceğini yazıyor:
“İsrail’in imajını hiç değilse kısmen yeniden parlatma şansı var; ama bunun için insani yardımların dağıtımında koordineli ve adil bir sistem tesis etmesi gerekiyor. Bu tek başına yeterli de değil. Belki de savaşı bitirmek, rehinelerin serbest bırakılmasını sağlamak ve uluslararası itibarını biraz olsun geri kazanmak için nadir bulunabilecek bir fırsat yakalamış olabilir. Gazze halkı hâlâ 7 Ekim’de Hamas’ın İsrail’de işlediği suçların bedelini kendi kanıyla ödüyor.”
Ateşkes hâlâ uzak bir ihtimal
Süddeutsche Zeitung’un İsrail ve Filistin muhabiri Kristiana Ludwig'e göre savaşın sona ereceğini ümit etmek için henüz erken:
“Çünkü İsrail hükümeti içinde yeni yardım koridorlarını şimdiden yoğun şekilde eleştirenler var. Bu çatışmada sözü özellikle geçen ABD Başkanı Donald Trump da geçen hafta, Hamas’a yönelik öfke dolu açıklamalarıyla ateşkes ihtimalini daha da zora soktu. Gazze’deki sivillere gıda temin etmek bir zaruret, bunun aksi suç olurdu. Üstelik bu yardımlar tek başına acıları da hafifletmiyor. Çünkü Gazze’deki evlerin, hastanelerin ve altyapının büyük kısmı harap durumda ve İsrail’in bombardımanları da sürüyor.”
Durumun düzeleceğine dair umut yok
Der Standard, açlık ve abluka kısır döngüsünün sona ermediği uyarısında bulunuyor:
“Ulaştırılan yardımlar Gazze’de yaşanan büyük acıyı dindirmek için şu anda son derece yetersiz. Dolayısıyla, yardımın tüm mevcut yollar kullanılarak ve engellenmeden ulaştırılması şart. Ancak İsrail’in bu konuda asla anlayış göstermemesi, böyle bir çözümün gerçekleşmesini hayli zorlaştırıyor. İsrail hükümeti, Gazze’de bir açlık krizi yaşandığını hâlâ kabul etmiyor. Öte yandan, Hamas’ın yardım malzemelerine el koyup bunları satarak terörü finanse ettiği yönünde eleştiriler de dile getiriliyor. ... İsrail’in Gazze Şeridi’ni işgalinden bu yana defalarca yaşandığı gibi, yardımların ilk fırsatta yeniden kesilmesi endişesi sürüyor. Böyle bir durumda Gazze’de kitlesel açlık yeniden baş gösterir.”
İsrail'in ahlaki yükümlülüğü
Göteborgs-Posten, İsrail'in bu savaşta ahlaken Hamas'tan çok daha fazla şey kaybedeceğine vurgu yapıyor:
“Hamas, kendi tarafındaki sivil kayıpları dikkate almıyor. Bilakis, askeri altyapılarını kasten okulların ve hastanelerin yakınlarına konuşlandırdığı biliniyor. ... Ancak Hamas’ın insani değerleri hiçe sayıyor olması, İsrail’in de aynı şekilde davranmasını meşrulaştırmıyor. Aksine, İsrail’den Hamas’tan çok daha yüksek bir ahlaki duruş sergilemesi bekleniyor. Hamas, İslamcı bir terör örgütü; İsrail ise Batı medeniyetinin parçası kabul edilen bir devlet. Bu bağlamda, İsrail’in Hamas’ın yöntemlerine nasıl karşılık verdiği konusunda ciddi bir ahlaki yükümlülüğü var.”