Ukraynalı sığınmacılarla dayanışma sonlanıyor mu?
Polonya’da Ukraynalı sığınmacılara yönelik sosyal yardımlar konusunda kriz patlak verdi. Cumhurbaşkanı Karol Nawrocki, çocuk yardımı ve sosyal yardım gibi destekleri Mart 2026’ya kadar güvence altına almayı amaçlayan hükümetin Ukrayna’ya Yardım Yasası’na itiraz etti. Yorumculara göre bu yardımseverliğin azaldığına işaret ediyor ve Avrupa için potansiyel riskler taşıyor.
İzlenecek politikayı sosyal yardım dolandırıcılığı belirliyor
Krytyka Polityczna, haksız yere alınan yardımlarla ilgili dolandırıcılığın artık güncel bir sorun olmadığına dikkat çekiyor:
“Çocukları artık Polonya’da yaşamayan kişilerin hâlâ çocuk yardımı almaya devam etmesi gibi kötüye kullanımlar daha ziyade 2022 ile 2023 yıllarında yaşandı. Polonya’dan 30 günden az süreyle ayrılmış olan göçmen kadınların, geri döndüklerinde çocuk parası alamamaları ve Sosyal Sigortalar Kurumu’na (ZUS) karşı haklarını geri alabilmek için aylar boyu mücadele vermek zorunda kalmaları daha büyük bir sıkıntı. Ancak rasyonel argümanlar bu konuda işe yaramıyor: ‘Ukrayna’ya ve Ukraynalılara fazla yardım ediyoruz’ cümlesi toplum arasında çoktan yaygın bir mite dönüşmüş durumda.”
Polonyalılar ve Ukraynalılar aynı gemideler
Rzeczpospolita, Ukraynalıların düşman ilan edilmesini hiç akıllıca bulmuyor:
“Polonya bugün dahi Ukraynalı işgücüne ihtiyaç duyarken, yarın çok daha muhtaç hale gelecek. Rus ordusunun saldırısını durdurmuş bir Ukrayna’ya yönelik ihtiyaç ise üç ila beş yıl içinde çok daha fazla önem kazanacak. Çıkarlarımız pek çok meselede farklılık gösterse de stratejik konularda önümüzdeki on yıllar boyunca birbirimize bağımlı olacağız. Elbette Ukrayna Batı karşıtı oligarkların eline geçmez ve Belarus’un kaderini paylaşmazsa. Bu durumda, ülke Aleksandr Lukaşenka’nın vasal rejimi gibi büyük bir tehdit haline gelebilir. Bizim açımızdan Ukrayna’nın bir müttefik ve dost olarak kalması çok daha iyi.”
Sığınmacılar aldıklarından fazlasını ödüyor
Gazeteci ve (Avrupa Dayanışması Partisi) milletvekili Mykola Knjaschyzkyj, Espreso'nun alıntıladığı bir Facebook paylaşımında ekonomik rakamların Ukraynalıları desteklemeye devam etmek gerektiğini gösterdiğini yazıyor:
“İstatistiklere göre, Ukrayna’dan gelen sığınmacıların %70’i Polonya’da çalışma çağında bulunuyor ve bunların %90’ını kadınlar oluşturuyor. Polonya’daki GSYH artışına katkıları %2,7 ve her yıl devlet bütçesine 15 milyar złoti [yaklaşık 3,5 milyar avro] vergi ödüyorlar. Buna karşılık, Ukraynalı sığınmacılara çocuk başına 800 złoti ödenen çocuk yardımı toplamda yalnızca 2,4 milyar złoti [yaklaşık 560 milyon avro] tutuyor. Dolayısıyla Ukraynalılar, Polonya devlet bütçesine aldıklarından çok daha fazla katkı sağlıyor.”
Sistem krizinin günah keçileri
NV, devlet başarısız olduğunda suç genelde yabancılara yüklenir, diyor:
“Çoğu zaman eğitim, sağlık ve emeklilik alanlarında iç politikanın yetersizliği bir suçlu arayışına yol açıyor - ve bu suçlular da göçmenler oluyor. Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinde yurttaşların devlet kurumlarına duyduğu geleneksel güvensizlik de bu eğilimi besliyor. Zira bir ülkede -devlete güven olmasına rağmen- siyaset kötü işlediğinde insanlar sorularını devlete yöneltir; eğer güven yoksa 'suyu bulandıran' birileri aranır. ... Göçmenler yabancı olmaları sebebiyle daima kolay hedeftir.”
Rusya ellerini ovuşturuyor
Hospodářské noviny’nin yorumu şöyle:
“Yeni Polonya Cumhurbaşkanı Karol Nawrocki ile Başbakan Donald Tusk hükümeti arasında süren siyasi çekişme, ülkedeki bir milyon Ukraynalı sığınmacının durumunu zorlaştırdı. Nawrocki, sığınmacıların korumasını genişletecek, iş piyasasına erişimlerini sağlayacak ve sosyal yardımlarını güvenceye alacak yasa değişikliğini imzalamayı reddetti. … Bu belirsizlik, organize suç örgütlerine sığınmacıları sömürmek için daha fazla imkân yaratabilir ve Ukraynalıların komşu ülkelerdeki durumunu da etkileyebilir. Rus propagandası ise şimdiden bu sorunu kullanmaya ve Polonyalılar ile Ukraynalıları bölen tarihi meseleleri gündeme getirmeye başladı.”