Anayasa reformu ve Duda'nın hedefleri
Cumhurbaşkanı Andrzej Duda tartışmalı yargı reformuyla ilgili alternatif taslağını açıkladı ve anayasa değişikliği önerdi. Burada yargıç atamalarında hükümetin değil, cumhurbaşkanının daha etkili olması öngörülüyor. Köşe yazarları taslağı eleştiriyor ve bunu kısmen PiS lideri Kaczyński'ye bir saldırı olarak değerlendiriyor.
Duda inandırıcı değil
Gazeta Wyborcza'ya göre muhalefet, Duda'nın hamlesini desteklememeli:
“Anayasada hükmü kesinleşmiş birinin affedilebileceğine ilişkin bir madde bulunmuyor. ... Cumhurbaşkanının iktidar partisinin genel başkanına hizmet etmesi gerektiği de yazılı değil anayasada. Ancak Duda [PiS'li siyasetçi Mariusz Kaminski'yi] affetti, [hukuka aykırı olarak seçilmiş hakimlerin] yeminini kabul etti ve tüm bunlarla parti genel başkanına [Kaczynski] hizmet etmiş oldu. Muhalefetin cumhurbaşkanına yeni yetkiler vermesi ve bu yetkileri de anayasaya koymasını gerektirecek hiçbir sebep yok. Muhalefetin, anayasayı bile bilerek delen bir cumhurbaşkanının getirdiği anayasa değişikliği önerisini desteklemesi için de görünürde bir sebep bulunmuyor. Anayasa konularında cumhurbaşkanı inancırıcılıktan son derece uzak.”
Kaczynski'ye karşı hamle
Duda'nın, hükümetin hazırladığı yargı reformuna getirdiği alternatif taslak, iktidardaki PiS partisi genel başkanının başını daha çok ağrıtır, diyor Newsweek Polska:
“Duda'nın bu saldırısı, parti genel başkanına [Jaroslaw Kaczynski] karşı yapılmış bir satranç hamlesi. ... Çünkü bu yolla partinin devleti tamamen ele geçirmede önemli bir yapboz parçası olan yargıyı kontrol altına alma girişimini geciktiriyor. Jaroslaw Kaczynski, partisinin güdümünde bir yargıya sahip olsaydı, uzun zamandır duyurduğu özel medya organlarının reformunu sorunsuzca uygulayabilir ya da seçim yasasında PiS'in işine gelecek değişiklikleri yapabilirdi. ... PiS'e kalsa cumhurbaşkanlığı sarayındaki 'noteri', [hükümetin önüne koyduğu yasaları] onaylamaması durumunda seve seve değiştirirdi. Ama kendini devletin başı ilan eden Kaczynski'nin bunu yapması mümkün değil.”