Batı Balkanlar kendi Schengen planlarına hız veriyor
Kuzey Makedonya ve Arnavutluk'un başbakanları Zoran Zaev ve Edi Rama'nın yanı sıra Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić, perşembe günü 'Open Balkan' Zirvesi çerçevesinde bir araya gelip üç ülke arasındaki sınır kontrollerinin 1 Ocak 2023 itibariyle kaldırılmasını kararlaştırdı. Böylece Batı Balkanlardaki 'Mini Schengen', AB katılımından farklı olarak biçim kazanmaya başladı.
O zaman kendi başımıza
Brüksel'in boş vaatleri bu inisiyatifin ana sebebi, diyor La Stampa:
“AB'ye üyelik müzakerelerindeki gecikmeler, yerine getirilmeyen sözler ve Brüksel'in neden olduğu giderek artan düş kırıklığı, barış zamanlarında dahi farklı cephelerde yer almış ve Avrupa kulübüne henüz üye olamamış çekirdek Balkan ülkelerini ansızın işbirliği yapmaya itti. Bunun sebepleri, tek başına yola çıkmaya cesaret etmek, bir tür 'Mini Schengen' kurmak, yani Avrupa'daki çok parçalı yapıya olası bir alternatif ve belki de Balkanlara hızla refah getirecek bir yol yaratmak. Bu sürecin baş aktörleri, tüm Balkanlar için bir tür ortak pazar oluşturulmasına hız veren uluslar.”
Brüksel söylenmekten vazgeçmeli
Bu gelişmeler aslında AB'nin de işine yarıyor, diyor Duma:
“Brüksel'de kimileri bu girişimi, bir Avrupa birliği yerine Balkan ittifakı türünden bir yapının kuruluşu, bir tür entegrasyon ayrılıkçılığı olarak görebilir. Oysa bu tamamen Avrupalı bir konsept, Brüksel'in bir başöğretmen edasıyla çıkışmasına gerek yok. Hatta AB, bu mini ölçekli ekonomik birliğin, Avrupa katılım süreci ağır aksak ilerleyen üç ülkenin bıkkınlığını en azından tahammül edilebilir hale getirecek olmasına sevinmeli. Brüksel aynı zamanda Batı Balkan ülkelerinin Avrupa'daki gelecekleri hakkında da konuşmayı sürdürmeli ki, söz konusu ülkeler yüzlerini Çin ya da Rusya'ya dönmesin.”
AB zaten gelip geçici
Dnevnik'e göre bu gelişme, Avrupa Birliği'nin hareketsiz ve kalıcı bir yapı olmadığının altını çiziyor:
“Resmi AB aslında daha önceden bölünmeye başlamıştı. ... Bir tarafta Bulgar-Rumen AB'si, diğer taraftaysa Alman AB'si. Öte yandan Sırbistan'ın batısında Polonya, Macaristan, Çekya ve Slovakya'dan oluşan Vişegrad Birliği yer alıyor. Brüksel'inkinden farklı, kendine ait değerleri olan ve AB'nin yasa ve mahkemelerinin hepsini tanımayan bir birlik. ... Batı'da AB'nin eski üye ülkeleri kendilerine ait bir Kuzey Avrupa inşa ediyor ve kıtanın güneyini sadece tatil zamanı geldiğinde düşünüyor. ... Avrupa Birliği sonsuza dek varlığını sürdürecek gibiydi. Ancak sonra, tıpkı diğer birlik şekilleri kadar geçici olduğu anlaşılmış oldu.”