"Navalnıy" filminin aldığı Oscar'ı nasıl değerlendirmeli?
Navalnıy filmi, 95. Akademi Ödülleri’nde En İyi Belgesel dalında Oscar ödülü kazandı. Yönetmen Daniel Roher, çekeceği film için Putin muhalifiyle, yaşadığı Noviçok zehirlenmesi sonrasında iyileşme sürecinde olduğu 2020’de tanışmıştı. Navalnıy, 2021’den beri tutuklu bulunuyor ve yeterli sağlık hizmeti alamadığı iddia ediliyor. Ancak, bu ödülle verilen mesajı doğru bulmayan yorumcular da var.
Rusların direnişini göstermesi bakımından önemli
Webcafé ödülü memnuniyetle karşılıyor:
“Sistematik olarak her şeyin siyah ya da beyaz olduğunun ve dünyanın destekçiler ve (ölmesi gereken) hainler olarak ikiye ayrıldığının öğretildiği bir toplumda, 'Navalnıy' filmi Rusya için başka bir yol olabileceği vizyonunu sunuyor. Bu vizyonun, üstün gelmek için asla yüksek bir şansa sahip olamayacağını biliyoruz. Dolayısıyla, Navalnıy iki yılı aşkın süredir bir cezaevi yerleşkesinde tutulduğu ve aleyhindeki düzmece hükümler artmaya devam ettiği için filmin önemi daha da büyüyor. Zira bize, Rusya'da devletin demir yumruğuna rağmen Putin'e karşı direnişin ve memnuniyetsizliğin hâlâ mevcut olduğunu hatırlatıyor.”
Başka bir Rusya yok
Wprost, Navalnıy filmine verilen ödülle Hollywood'un bir yanılsamaya teslim olduğunu söylüyor:
“Rüya fabrikası, Putin Rusyası'ndan daha iyi bir Rusya'nın sembolü olarak Navalnıy'ın uluslararası statüsünü pekiştiren bir filme Oscar verdi. Ancak görüyoruz ki, aslında böyle bir Rusya olmayabilir bile. Örneğin Moskova yanlısı bir rejimin Putin tarzı yasalar çıkarmaya çalıştığı Gürcistan'daki son demokratik ayaklanmaya karşı tutumlarından da anlaşıldığı üzere, Avrupa'da yaşayan Rus göçmenlerin davranışları açıkça buna işaret ediyor.”
Dışlayan Batı değil
Gazeteci Lisa Laserson, Echo tarafından alıntılanan bir Telegram gönderisinde “Navalnıy” filmine verilen Oscar ödülünün, Batı’nın bizatihi Rus düşmanı olduğu ve Rusya karşıtı iptal kültürünün Putin karşıtlarını da hedef altığı yönündeki propaganda anlatısını çürüttüğünü öne sürüyor:
“Rus muhalifi konu alan bir filme Oscar ödülü verildi. Nobel Barış Ödülü de iki yıl üst üste Ruslara, Memorial ve Muratov’a gitmişti. Hangi iptal kültüründen bahsediyorsunuz? Bütün dikkatler Rusların üzerinde, bütün dünya orada bundan sonra ne olacağı beklentisiyle donup kalmış durumda. ... Bir dahaki sefer, kendinizi aramızdan bazılarının iptal kültürüyle Putin’in kollarına itildiğini fikrine kapılmış bulduğunuzda tekrar düşünün. ... Ayrıca, Navalnıy burada tutuklu ve Memorial da kapatıldı. Burada kim, kimi iptal etmiş oluyor?”