Romanya: Öğretmenler maaşlarında iyileştirme talebiyle grevde
Romanya’da öğretmenler, ücretlerin artırılması ve eğitim sistemine daha fazla yatırım yapılması talebiyle pazartesi günü itibarıyla süresiz grev ilan etti. Devlet okulunda yeni işe başlayan bir öğretmen ayda yaklaşık 480 avro kazanıyor. Bu miktarı yorumcular da yeterli bulmuyor.
Yasalara aykırı ve yetersiz bir finansman
Haftalık yayınlanan Observator Cultural dergisinin genel yayın yönetmeni Matei Martin, GSYİH'nın yüzde 6'sını eğitim sistemine yatırma konusundaki yasal yükümlülüğün kategorik olarak reddedilmesini eleştiriyor:
“Bu, şimdiye kadar hiçbir hükümetin sorumlu tutulmadığı devasa bir başarısızlık. Gerekçeleri yeterince dinledik: Romanya'nın yerine getirmesi gereken başka yükümlülükleri de varmış. ... Yeni acil durumlar (sağlık krizi gibi) devleti finansmanı yeniden düzenlemeye zorluyormuş. Ve kendini beğenmiş eski bir bakanın, yıllarca yetersiz fonlamadan sonra, GSYİH'nin yüzde 6'sının aniden onaylanmasının tüm sistemi istikrarsızlaştıracağına dair teorisini bile dinledim. (Bunun meali, yetersiz fonlama istikrar demektir oluyor!).”
Protestolar kolayca yayılabilir
G4Media.ro, grevin toplumu ne denli etkilediğini şöyle açıklıyor:
“Pek çok ebeveyn çocuklarıyla ne yapacağını bilemiyor; zira hiçbir yerde ders işlenmiyor . ... Grev, ülkedeki nüfusun geniş kesimlerini etkiliyor. Çocukların geleceği ve eğitimleri her aile için öncelikli ve hassas bir meseledir. Eğitim sektöründe -18 yıl sonra ilk kez gerçekleşen- genel grevin diğer sektörlerde (ister kamu ister sağlık sektöründe olsun) maaşlarından memnuniyetsizlik duyan memurları da etkileme riski, toplumsal gerilimin dozunu daha da artırıyor.”
İnsanca yaşayabileceğimiz maaşlarımız olmalı
Kendisi de öğretmen ve gazeteci olan Costi Rogozanu, Libertatea’da şu yorumda bulunuyor:
“Ben öğretmenim ve bir kasiyer ya da kamyon şoföründen çok daha az maaş almak beni rahatsız etmez. Beni rahatsız eden şey, ne benim ne de bir kasiyerin bu maaşlarla insanca geçinemeyeceği gerçeği olur. ... Daha güzel bir dünyada kasiyerler de öğretmenlerle beraber sokaklara dökülebilirdi, fakat kasiyerlerin bir sendikaları yok. Onlar en çok paranın döndüğü yerlerden birinde, süpermarketlerde çalışıyor. Perakendecilerin muazzam kârları ise çalışanların maaşlarına pek yansımıyor. Öyleyse yoksulluklarımızı kıyaslamanın manası ne?”
Dürüst vergi mükellefleri daha fazlasını karşılayamaz
İşveren örgütü Concordia'nın başkanı Radu Burnete, republica.ro'da yolsuzluğun oynadığı role dikkat çekiyor:
“Para olsaydı, ücretler çoktan artırılmış olurdu. ... Siyasi sınıfımız, yolsuzluk ve israf nedeniyle böyle bir toplumsal anlaşmayı yönetmekte zorlanıyor. Ayrıca, ekonominin kısmen veya tamamen kayıtdışı çalışılan tüm alanları, sırf siyasetle bağlantılı oldukları için haksız indirimler ve teşvikler alıyor. ... Bu nedenle ek vergilerden bahsetmek, devlete karşı dürüst olan, ancak yolsuzluk yapmalarına rağmen cezasız kalan veya ilişkilerini kötüye kullananlarla kendilerini haksız rekabet içinde bulan vergi mükelleflerine darbe vuruyor. Bu mükellefler ek vergileri nasıl kabul edebilir?”