Ukrayna: Ordunun tepesindeki değişim ne getirir?
Uzun süren spekülasyonların ardından artık resmiyet kazandı: Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, General Valery Zalujnıy’ı genelkurmay başkanlığından aldı. Zalujnıy’ın halefi, eski kara kuvvetleri komutanı Oleksandr Sırski oldu. Avrupa basını, bu değişiklikten ne beklemek gerektiği konusunda birbirinden farklı değerlendirmelerde bulunuyor.
Yeni ismin hemen bir şeyler yapması gerek
Selefinin yapamadığını Sırski başarmalı, diyor Blick:
“Bir duraksama yaşandığı gerçek. ... Ukraynalı askerler, son büyük atılımlarını 2022 sonbaharında, Ukrayna’nın kuzeydoğusundaki büyük Harkov şehri civarlarında gerçekleştirmişlerdi. Bu sürpriz başarıdaki asıl pay sahibi, Zelenskiy’nin bugün genelkurmay başkanı yaptığı ordu komutanı Oleksandr Sırski’ydi. Beklentiler ortada: Zalujnıy’ın gerçekleştiremediği mucizeyi Sırski’nin göstermesi bekleniyor. Askeri eğitimini 1982 yılında, Moskova’daki Sovyet askeri komando okulunda tamamlayan Sırski’nin omuzlarındaki yük büyük. Bir şeyler yapmalı, hem de bir an önce.”
Toprakları geri kazanma hayallerine son verin
The Economist, savaş hedeflerini hakikate uyarlamak için doğru bir anda olunduğunu yazıyor:
“Asıl soru, Zelenskiy’nin savaş vizyonunu yenilemek için General Zalujnıy’ın görevden alınmasından istifade edip etmeyeceği. Rus askerlerince işgal edilen Ukrayna topraklarının her bir santimetrekaresinin geri alınacağı vaadine sadakatini koruyor - bunun çabucak gerçekleşmeyeceğini ya da hiç mümkün olamayacağını ise elbet biliyor. Ukrayna silahlı kuvvetleri Rus işgalcileri püskürtebilse ne güzel olur. Fakat sürpriz bir değişiklik olmadığı sürece, Ukrayna’nın toprak kazanma uğruna dönen bir savaştan zaferle çıkması mümkün gözükmüyor.”
Mantıksız ve gayrimeşru
Blog yazarı Serhiy Fursa, Facebook'ta kararın muhtemelen kişisel ve siyasi husumetlere dayandığı eleştirisinde bulunuyor:
“Bu rasyonel değil, duygusal bir karar. Dahası, ülkenin kaldıramayacağı duygusallıkta bir karar. ... Hukuken Zelenskiy'nin Zalujnıy'ı görevden alma yetkisi olabilir. ... Ancak hukukiliğin yanı sıra meşruiyet diye de bir şey var. Bu karar toplum nezdinde meşru mudur? Bilhassa da kararın mesleki farklılıklardan ziyade siyasi kıskançlıktan kaynaklandığı bilinirken.”
Karar hoş karşılanmayacak
Delo, bunun hassas bir personel meselesi olduğunun altını çiziyor:
“Barışçıl vedaya rağmen, Zalujnıy'ın görevden alınması Zelenskiy'nin son iki yılık süre zarfında en hoşnutsuzluk yaratan kararlarından biri olabilir. Pek çok Ukraynalı için 'Demir General', popülaritesi hem kamuoyu yoklamalarından hem de Ukraynalı askerlerin ifadelerinden açıkça anlaşılan ve büyük saygı duyulan ulusal bir kahraman. Halefi de diğerlerinin yanı sıra savaşın başında Kiev'in başarılı bir şekilde savunulmasındaki rolü nedeniyle deneyimli bir komutan olarak görülüyor. Ancak Ukrayna ve Batı medyasında yer alan haberlere göre, Korgeneral Sırski son iki yıldır yaşanan asker kayıplarıyla ilgili duyarsızlığı nedeniyle eleştirilerin de hedefinde.”
Siyasete hızlı geçişler dikkat gerektirir
Siyaset bilimci Maxim Jali, Zalujnıy'ın siyasi hedeflerine ilişkin spekülasyonları Facebook'ta değerlendiriyor:
“Şu anda en çok merak edilen, başkanlık hırsıyla ilgili söylentilerin doğrulanıp doğrulanmayacağı. Ve kendi siyasi projesini başlatıp başlatmayacağı. Kendi adamlarını Ukrayna Parlamentosu'na sokmak için onu bir 'parti lideri' olarak kullanmak isteyen pek çok kişi çıkacaktır. ... Eski Devlet Başkanı Poroşenko'nun bu listedeki ilk isim olması hayli muhtemel. ... Eğer Zalujnıy makul bir insansa, hiç değilse düşünmek ve dinlenmek için ara verecektir. Aksi takdirde, insanlar onu hemen itibarsızlaştırmaya başlayacak ve seçimler yaklaştığında yüksek itibarından geriye pek bir şey kalmayacaktır.”