9 Mayıs: Moskova nasıl bir mesaj gönderiyor?
Rusya, Nazi Almanyası’na karşı kazanılan zaferi bu cuma günü büyük bir askeri geçit töreniyle anıyor. Törene Belarus, Çin, Slovakya ve Brezilya gibi yaklaşık 30 ülkeden resmi konukların katılması bekleniyor. Yorumcular, Ukrayna’ya karşı yürütülen savaşın gölgesinde gerçekleşen gösterişli törenin sembolik anlamının yanı sıra, konukların etkinliğe katılma gerekçelerine de ışık tutuyor.
Masum bir jest değil
Latvijas Avīze’nin analizi şöyle:
“Zelenskiy, 9 Mayıs’ta Moskova’ya saldırı planlanmadığına dair güvence isteyen kimi ülkelere böyle bir garanti verilemeyeceğini söylemişti. … Dolayısıyla evet: Lenin’in mozolesi önündeki tribünde oturanlar teorik bakımdan riskteler. Öte yandan, Moskova’ya yönelik ziyaretler yüksek sembolik değere sahip siyasi birer jest niteliğinde. … Bilindiği gibi, yabancı devlet liderleri düzenli olarak Rus füzeleri ve insansız hava araçlarının hedefi olan Kiev’e de gidiyor. Bu ziyaretler daha da riskli, ancak Ukrayna’ya yönelik desteğin sürdüğünü gösteriyorlar. Moskova’ya gidenlerin duruşları da çok net: Saldırganı destekliyorlar.”
Açık bir saldırganlık çağrısı
Eesti Päevaleht, savaş kültüne karşı daha fazla direnilmesini istiyor:
“Bu tören, ne kadar mantıksız görünürse görünsün insanların ülkelerinin saldırganlığını desteklemesine yol açıyor. Propaganda yalnızca iç kamuoyu için değil, aynı zamanda -hangi nedenle yapılıyor olursa olsun- Rus dünyasının ideolojisini benimsemesi beklenen herkes için yapılıyor. Şu anda Moskova’ya ve onun saldırgan politikalarına karşı çıkanlara yönelik açık bir saldırı çağrısı içeriyor. Bu da en azından burada karşı durabileceğimiz türden bir savaş kültünü yansıtıyor. ... Kremlin’in savaş söylemi, insanlık dışı rejimlerle mücadele etmenin neden gerekli olduğunu bilhassa güçlü bir şekilde bize hatırlatıyor.”
Merkantilist bir siyasi şov
Dserkalo Tyschnja, geçit törenine katılan yabancı konukların asıl derdinin anma değil, kendi çıkarları olduğunu yazıyor:
“9 Mayıs 2025’te Moskova’da düzenlenen tören, 80 yıl önce sona eren savaşın kurbanlarını anmaya yönelik bir etkinlikten ziyade, her katılanın kendi gayesinin peşinden gittiği bir siyasi şovdan ibaret. Kimileri silah almak için Putin’e gidiyor, kimileri gübre yüzünden, kimileri de yalnızca nükleer silah sahibi komşusunun gözünden düşmemek için orada. … Bu ‘zafer geçidi’, ülkelerin artık ABD, Çin ve Rusya’nın çıkarları arasında bir denge kurarak kendileri için en büyük faydayı elde etmeye çalıştığı değişen dünyanın bir yansıması adeta.”
Rusya'nın Aşil topuğu
Blog yazarı Denis Kasanski, Telegraf tarafından alıntılanan bir Telegram gönderisinde şöyle yazıyor:
“Ukrayna, savaşın dördüncü yılında birden Rusya’nın gerçek bir zaafını keşfetti: havayolu trafiği. … Aslında hiçbir yeri bombalamaya gerek yok. Bir insansız hava aracının sadece daireler çizerek uçması bile havaalanlarını felç etmeye yetiyor. Bu bakımdan Ukrayna’nın kaybedeceği bir şey de yok - havaalanlarımız zaten 2022’den beri kapalı. Ancak sınır bölgeleri hariç, Rusya’nın her yerinde havayolu trafiği işliyordu. Ama durum artık değişti.”