Donald Trump’ın ocak ayında göreve başlamasından bu yana, demokratik dünya ABD’yi büyük bir kaygıyla izliyor. Kongre’nin her iki kanadında da Cumhuriyetçilerin çoğunluğu elinde bulundurması, Yüksek Mahkeme’de ağırlıklı olarak Trump yanlısı hâkimlerin olması ve yargı ile diğer bağımsız kurumlara yönelik açık saldırılar, pek çoklarının kuvvetler ayrılığı konusunda ciddi endişeler duymasına yol açıyor. Yorumcular, ABD demokrasisinde sona gelinmiş olabileceğinden korkuyor.

Almanya’da orduya (Bundeswehr) her yıl on binlerce asker kazandırması beklenen yeni bir askerlik yasası hazırlanıyor. Yasa tasarısı ilkin gönüllülük esasına dayanıyor. Bu kapsamda, 18 yaşını dolduran tüm kadın ve erkeklere birer anket gönderilerek, Bundeswehr’de görev yapmak isteyip istemedikleri sorulacak. Avrupa basınından yorumcular, Federal Almanya Cumhuriyeti’nin doğru bir yolda ilerlediği görüşünde.

Yaz tatilinin bitmesiyle pek çok Avrupa ülkesinde dersler 1 Eylül’de yeniden başlıyor. Ancak okul hep aynı okul olmuyor: Yapay zekânın hızlı gelişimi, öğrencileri ve öğretmenleri de ister istemez etkiliyor. Yorumcular, yapay zekânın eğitim sürecine ne gibi zarar ya da faydaları olabileceğini ve eğitimcilere hangi görevlerin düştüğünü tartışıyor.

Romanya’da Bangladeşli bir yemek kuryesine yönelik ırkçı saldırı kamuoyunda infial yarattı. Bükreş’te gerçekleşen olayda saldırgan, yüzüne vurarak saldırdığı anları cep telefonuyla kaydettiği kuryeye 'geldiğin yere geri dön' diye bağırdı. Olaydan yalnızca birkaç gün önce, aşırı sağcı AUR partisinin genel başkan yardımcısı Dan Tănasă, sosyal medyada göçmen kuryelerin getirdiği siparişlerin reddedilmesi çağrısında bulunmuştu.

Perşembe günü Kiev’e yönelik gerçekleştirilen yoğun Rus saldırısında en az 23 kişi yaşamını yitirdi. Ukrayna Hava Kuvvetleri’nin açıklamasına göre saldırıda toplam 629 insansız hava aracı, hipersonik ve balistik füzeler ile seyir füzeleri kullanıldı. AB temsilciliği ve şehir merkezindeki çeşitli kurumlar da ciddi hasar aldı. Avrupa medyası, saldırıların ardında yatan muhtemel mesajların anlamını irdeliyor.

ABD Başkanı Trump, AB üzerindeki ekonomik baskıyı tekrar artırmaya karar verdi: ABD’li dijital şirketlere vergi uygulayan ülkelere, “ayrımcı tedbirleri” durdurmamaları halinde “yüksek ilave gümrük vergileri” ile yüksek teknoloji ve yarı iletken ihracatına kısıtlamalar getirmekle tehdit etti. Zar zor uzlaşılan gümrük anlaşmasının ardından ABD ile yeni bir gerginlik mi yaşanacak?

Fransa Başbakanı François Bayrou, tasarruf bütçesi meselesinde çıkan anlaşmazlıkta güven oylamasına gitmeyi planlıyor. Bayrou, 8 Eylül’de parlamentoda bu konuda oylama yapılacağını söyledi. Bunun için Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile mutabakata vardıklarını belirtti. Oylama başarısız olursa, Bayrou’nun azınlık hükümeti yolun sonuna gelmiş olacak. Avrupa basını gelişmeleri endişeyle takip ediyor.

Polonya’da Ukraynalı sığınmacılara yönelik sosyal yardımlar konusunda kriz patlak verdi. Cumhurbaşkanı Karol Nawrocki, çocuk yardımı ve sosyal yardım gibi destekleri Mart 2026’ya kadar güvence altına almayı amaçlayan hükümetin Ukrayna’ya Yardım Yasası’na itiraz etti. Yorumculara göre bu yardımseverliğin azaldığına işaret ediyor ve Polonya ile tüm Avrupa için potansiyel riskler taşıyor.

Popun süperstarı Taylor Swift ve Amerikan futbolu oyuncusu Travis Kelce, Missouri’de nişanlandı. Magazin medyası ve hayran çevreleriyle sınırlı kalması gereken bu gelişme, çok daha geniş kesimleri meşgul etti ve hatta ABD Başkanı’na kadar uzandı. Avrupa basını soruyor: Toplumumuz ve çağımız açısından bundan ne sonuç çıkarılabilir?

Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Almanya Şansölyesi Merz ve Polonya Başbakanı Tusk, Moldova Cumhuriyeti’nin bağımsızlık günü dolayısıyla ülkeye birlikte bir ziyaret gerçekleştirerek çarşamba günü başkent Kişinev’de Cumhurbaşkanı Sandu ile bir araya geldiler. Ülke, 28 Eylül’de parlamento seçimleri için sandığa gidecek. Basın, AB ile Rusya arasında vereceği kararın tüm kıta açısından önemli olacağı bu küçük devlete dair bir portre çiziyor.

Ukrayna, ağustos ayında Batı Rusya’daki Druzhba boru hattının pompa istasyonlarını iki kez hedef aldı. Bu saldırılar, Rusya’nın Belarus üzerinden AB’ye yaptığı ham petrol sevkıyatlarını aksattı. Macaristan ve Slovakya, saldırılara Kiev ve Brüksel düzeyinde -hatta Viktor Orbán Trump’ın yanında- sert tepki gösterdi. Yorumcular, petrol sevkıyatları etrafında şekillenen ekonomik ve siyasi çıkarlar ağına ışık tutuyor.

Yasa dışı göçe karşı radikal tedbirler almayı planladığını duyuran Büyük Britanyalı sağ popülist Nigel Farage, başbakan olursa İran, Eritre ya da Afganistan gibi ülkelere yönelik kitlesel sınır dışılar gerçekleştireceğini söyledi. Ayrıca, sığınmacıları Büyük Britanya’nın ıssız denizaşırı topraklarına göndermek istediğini de belirtti. Farage’ın partisi Reform UK halihazırda seçim anketlerinde açık farkla önde gözükürken, bu durum Keir Starmer liderliğindeki İşçi Partisi hükümetini büyük baskı altına sokuyor.

Diğer gündem konuları